Đền, đình Sượt – Chốn thiêng xứ Đông

Đền Sượt còn có tên tự là “Quang Liệt miếu” hay “Thanh Cương linh từ”, là di tích lịch sử văn hóa tọa lạc tại thôn Quang Liệt, xã Thanh Cương xưa (nay thuộc phường Thanh Bình, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương). Thanh Cương có tên nôm là làng Sượt nên đền được nhân dân gọi là đền Sượt.

Đền thờ Đại vương Vũ Hựu (1472 - 1520), một danh tướng thời Lê. Đền Sượt xây dựng ngay tại nơi Đại vương ra đời. Khi vinh quy về làng, ông cho sửa lại thành nhà quan cư để mỗi khi đi về có chỗ nghỉ ngơi. Sau khi ông mất, dân làng lập đền thờ ngay trên nền nhà cũ. Được trùng tu tôn tạo nhiều lần, ngôi đền hiện nay là kết quả của đợt trùng tu thời Nguyễn năm Tự Đức thứ 34 (1881) và năm Khải Định thứ 9 (1924).  

Trước kia, trong thời chiến tranh cũng bị phá vỡ gần như là không còn gì và những năm trước cũng không được quan tâm. Bây giờ được khang trang, tú hảo như thế này, hàng năm chúng tôi cũng có những tu sửa nhỏ, tu sửa lớn. Hiện nay cũng có ý tưởng tu sửa lớn hơn 1 chút nên cũng làm trình tự các bước để giữ gìn được truyền thống của các cụ để lại.

Kiến trúc tòa cổ các theo kiểu chồng diêm hai tầng, lợp ngói mũi là nét đặc sắc kiến trúc của ngôi đền. Tòa bái đường dài 14,6 m, rộng 8 m, hai đầu hồi xây bịt kín, đôi kìm ngậm giữ chắc bờ mái. Từ hệ thống cổng tam quan đến cách trang trí trên mái đền như các đao con nghê hay hình tượng rồng uốn mình chầu vào tòa cổ các lộng lẫy, uy nghi với 4 chữ lớn: “Dực Bảo Trung Hưng”. Đây chính là những nét đặc sắc văn hóa thời Nguyễn.

Không gian kiến trúc nội thất đền Sượt cũng là những nét kiến trúc tiêu biểu của văn hóa thời Nguyễn. Cửa đền có cấu trúc thượng song hạ bản, chạm khắc tinh tế. 5 gian bái đường kiến trúc theo kiểu chồng rường đấu sen, thượng tam hạ tứ.

Từ đền Sượt, đi thêm khoảng 200m, du khách sẽ đến di tích đình Sượt. Đình được dựng từ thời Lê, kiến trúc kiểu chữ Đinh gồm đại bái 3 gian 2 dĩ và hậu cung 1 gian.

Qua cổng tứ trụ bằng đá xanh là vào không gian di tích. Trước đình là giếng làng rộng gần 400m2. Với kiến trúc kiểu con chồng giá chiêng, đầu bẩy và các bộ vì chạm rồng mây, hoa lá, các bức cốn chạm tứ linh, tùng lộc khéo léo, tinh xảo.  Đình đã được trùng tu nhiều lần. Năm 2012, chính quyền và nhân dân nơi đây đã phục dựng lại đình trên nền cũ, đáp ứng nhu cầu văn hóa, tâm linh của nhân dân.

Cụm di tích đền đình Sượt không chỉ nổi tiếng về cảnh quan kiến trúc. Hàng năm, tại đây còn diễn ra các hoạt động lễ hội truyền thống hết sức độc đáo. Vào ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch hàng năm, khi đến tham quan, chiêm bái tại lễ hội đền đình Sượt, du khách thập phương sẽ được đắm mình vào cảnh sắc tâm linh, được tham gia nhiều trò chơi dân gian, hấp dẫn./.

Thực hiện: Hồng Thúy - Vũ Vy - Trọng Đại