Từ thế kỷ 17, khi Thống soái Nguyễn Hữu Cảnh theo lệnh của Chúa Nguyễn kinh lý vùng đất phía Nam và lập ra Phủ Gia Đình, vùng đất Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay đã trở cửa ngõ giao thương quan trọng ở khu vực Đông Nam bộ của Việt Nam và cả Đông Dương và là nơi hội tụ nhiều dòng chảy văn hóa. 

Điều đó đã tạo nên một hành phố có nền văn hóa kết hợp hài hoà giữa truyền thống dân tộc của người Việt với những nét đặc sắc của văn hoá của người Hoa, người Pháp, người Mỹ và cả một phần của người Khơ-me Nam bộ.

Qua 3 thế kỷ hình thành và phát triển, thành phố Hồ Chí Minh có nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng . Nhiều kiến trúc tôn giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh được xem là những công trình tiêu biểu của tôn giáo Việt Nam như hệ thống chùa cổ (chùa Giác Lâm, chùa Bà Thiên Hậu, chùa Tổ Đình Giác Viên...), hệ thống các nhà thờ cổ (Đức Bà, Huyện Sỹ, Thông Tây Hội, Thủ Đức...).

Nhà thờ Đức Bà

Tuy nhiên, những công trình được xem là “tuyệt tác kiến trúc” tại Thành phố Hồ Chí Minh lại là những kiến trúc kiểu Pháp hoặc kết hợp kiến trúc Pháp với kiến trúc Á Đông, trong đó nhiều công trình vẫn đang được sử dụng  như Bến cảng Nhà Rồng, Nhà hát Lớn, Bưu điện thành phố, Nhà ga thành phố, Chợ Bến Thành, Dinh Độc lập.

Giờ đây, thành phố đang có thêm nhiều công trình hiện đại cho thấy rõ diện mạo một thành phố năng động và đang phát triển mạnh mẽ như công trình Tòa tháp Bitexco, Hầm Thủ Thiêm,..

Sự hội tụ văn hóa Việt – Hoa – Âu – Mỹ và Khơ-me cũng thể hiện rõ trong nghệ thuật ẩm thực ở vùng đất này. Đến với Thành phố Hồ Chí Minh, không thể bỏ qua việc thưởng thức các món ngon đường phố như Hủ tiếu Nam Vang, Bánh mì Sài Gòn, các món quà vặt từ trái cây,..

Thành phố Hồ Chí Minh cũng là một trung tâm văn hóa nghệ thuật với sự phát triển mạnh mẽ của những loại hình nghệ thuật hiện đại như nhạc rock, nhạc điện tử, .. nhưng lại có những sân khấu truyền thống sáng đèn hàng đêm của các đoàn cải lương, hát bội. 

Cuộc sống nhộn nhịp, sôi động, con người thẳng thắn, nhiệt tình, khiến cho bất cứ ai khi đến với thành phố này đều ngay lập tức cảm mến và muốn được gắn bó nhiều hơn.