Thành phố Sheki. Ảnh: Maureen O'Hare/CNN 

Trước khi nổi tiếng về dầu mỏ, Azerbaijan là xứ sở của tơ lụa và gia vị. 

Nằm tại nơi châu Âu và châu Á gặp nhau, giáp với biển Caspi và dãy núi Kavkaz, Azerbaijan là hành trình quan trọng trên con đường tơ lụa, mạng lưới giao thương cổ xưa nối phương Đông và phương Tây. 

Đến thế kỷ 19, thành Sheki nằm trên con đường tơ lụa xuyên qua phía tây bắc Azerbaijan, trở thành một trung tâm quốc tế về sản xuất tơ lụa. 

Ngày nay, đây là một trong những thành phố đẹp nhất của Azerbaijan, với những con đường rải sỏi và kiến trúc thời trung cổ: một nơi ẩn dật tươi mát tránh khỏi sự khô cằn ở phía nam.

Ít được nhắc tới trong các tour du lịch, nhưng chuyện này sẽ thay đổi vì vào tháng 7/2019, trung tâm lịch sử của thành phố và cung điện Khan nơi đây đã trở thành Di sản thế giới UNESCO.

Cung điện Khan, Sheki, Azerbaijan. Ảnh: Maureen O'Hare/CNN  

Lữ quán ven đường Caravanserai 

Tít trên dãy núi Kavkaz, lọt giữa những ngọn núi phủ đầy rừng, khuất tầm mắt của thế giới bên ngoài, 5 lữ quán ven đường Caravanserai là nơi nghỉ chân của các nhà buôn và đoàn ngựa thồ của họ trên đường tới Tbilisi hoặc Baku.

Những lữ quán ven đường này đã từng nằm rải rác trên Con đường tơ lụa và khách du lịch ngày nay đến Azerbaijan - đã có kỷ lục 2,8 triệu khách du lịch quốc tế vào năm 2018 - có thể ngả lưng trong một caravanserai thế kỷ 18 đích thực: khách sạn Yukhari Karavansaray. 

Là một pháo đài nhỏ nằm giữa phố M.F. Axundov trong thành cổ Sheki, lối vào khách sạn phải đi qua một ô cửa gỗ nguyên bản đồ sộ.  

Bên trong là một lối đi vòm cuối hai tầng bao quanh một sân giữa yên bình, vốn là sân buộc lạc đà của các thương nhân, nhưng bây giờ chỉ có rải rác cây và ghế ngồi.

Ảnh: Maureen O'Hare/CNN

Phòng nghỉ nằm ở tầng một. Đồ đạc không thể phủ nhận là rất đơn sơ, có thể có từ thời Xô Viết. Giá phòng nghỉ vì thế khởi điểm chỉ 30 Manats (khoảng 18 đôla) một đêm, một cái giá rẻ đối với một trải nghiệm lịch sử đích thực.  

Ảnh: Maureen O'Hare

Trần gạch uốn cong trong các phòng và những ô cửa sổ nhỏ khiến cho không cần điều hòa vào mùa hè, mặc dù mùa đông có thể bị lạnh một chút. 

Có nhiều lựa chọn chỗ ở sang trọng hơn trong thị trấn cho những người chọn nghỉ ở nơi khác nhưng vẫn muốn đến thăm các lữ quán caravanserai. Họ có thể khám phá nơi này từ giữa trưa tới 7 giờ tối.

Có một nhà hàng sân vườn lớn ở phía sau và một quán trà tường ốp đá đầy hoài niệm. 

Cung của các Khan ở Sheki

Cung Khan. Ảnh: Maureen O'Hare/CNN 

Cách đó không xa, trên đỉnh đồi là điểm thu hút khách du lịch hàng đầu của Sheki, cung điện mùa hè của các Khan, những người trị vì khu vực Kavkaz này từ năm 1743 đến năm 1819.

Được xây dựng vào cuối thế kỷ 18, tòa nhà hai tầng này có nội thất và ngoại thất tuyệt vời. Gỗ Nga, kính màu Pháp, gốm Ottoman và gương Iran đã được phối hợp hoàn hảo để tạo nên kiệt tác cân xứng này.

Mặt tiền cung điện được bao phủ một phần lớn bởi một bức tranh khảm bằng kính nhiều màu đặt trong một lưới mắt cáo gỗ, được gọi là shebeke, hoàn toàn không dùng đinh hoặc keo để gắn. Ví dụ về nghệ thuật shebeke có thể thấy trong khắp Sheki.

Bên trong, trên tường của sáu gian phòng là những bức bích họa tinh tế vẽ hoa, động vật, trận chiến và cảnh săn bắn.

Sự xuất hiện của người Nga vào đầu thế kỷ 19 có thể đã chấm dứt chế độ Khan, nhưng cung điện và những khu vườn yên bình bên ngoài vẫn còn tồn tại để làm hài lòng du khách.

Bảo tàng Nghệ thuật Dân gian và Ứng dụng ở Sheki. Ảnh: Maureen O'Hare/CNN 

Sheki có một lịch sử lâu dài về sự đa dạng tôn giáo, với nhiều nhà thờ Kitô giáo và Hồi giáo.

Cách thị trấn vài km về phía bắc, Nhà thờ Kish - hoàn thành vào thế kỷ thứ nhất CE và gần đây nhất trở thành nhà thờ của người Albania ở Kavkaz  - là một trong những nhà thờ lâu đời nhất của đất nước. 

Dọc theo các phố chính của Sheki có nhiều cửa hàng lưu niệm bán đồ gốm, ấm samovar và khăn quàng cổ lụa. 

Piti, món thịt hầm hầm ăn với bánh mì, là đặc sản địa phương, còn halva - món bánh dẻo hạt là ngon nhất tại cửa hàng Aliahmed Sweets. 

Người dân địa phương đều tới Aliahmed Sweets để mua bánh kẹo. Ảnh: Maureen O'Hare/CNN 

Bên ngoài thành phố, những con đường từng là tuyến đường tơ lụa vẫn tấp nập người buôn bán. 

Với việc thành cổ Sheki và cung điện Khan của Azerbaijan được công nhận là Di sản thế giới, vùng đất tơ lụa này sẽ trở lại vô cùng sôi động trên bản đồ du lịch thế giới.

Lương Anh, theo CNN