Christie's cho biết, nhà sưu tầm Dr Tuan Pham rời khỏi Việt Nam từ khi còn nhỏ. Lớn lên trên đất Mỹ, ngày nay ông là chủ của một công ty công nghệ sinh học và một phòng thí nghiệm ở San Diego. Ông tình cờ gặp và mua một bức tranh Lê Phổ tại một phòng tranh trên phố ở Nam California cuối những năm 1990. Hành trình về với quê hương qua những bức tranh Việt từ đó bắt đầu.  

Một số bức tranh mà ông sưu tầm chứa đựng sự tương đồng giữa ông và những người họa sĩ Việt mang trong mình những yếu tố văn hóa nước ngoài. Tiêu biểu là bức "Khỏa thân" (sơn dầu, 90,5cm x 180,5cm) của họa sĩ Lê Phổ (1907-2001), vẽ tại Hà Nội năm 1931, một sự pha trộn giữa mỹ cảm phương Tây và mỹ cảm Việt. 

Ngày 26/5, bức "Khỏa thân" của họa sĩ Lê Phổ được bán với giá kỷ lục hơn 32,5 tỷ đồng 

Theo Dexter How, Trưởng bộ phận bán hàng, Ban Mỹ thuật Đông Nam Á của nhá bán đấu giá Christie’s ở Singapore, điều lý thú về bức tranh này là tranh khắc họa một phụ nữ châu Âu chứ không phải là phụ nữ Việt. 

Bức "Khỏa thân" của họa sĩ Lê Phổ là tranh sơn dầu, khổ 90,5cm x 180,5cm

Vốn dĩ, việc vẽ tranh phụ nữ khỏa thân ở Việt Nam những năm 1930 là điều cấm kị, nhưng Lê Phổ đã đi trước thời đại. Vì thế, những bức tranh khỏa thân của thời này ở Việt Nam được giới sưu tầm săn lùng nhưng hiếm khi xuất hiện trên thị trường. 

Bộ sưu tập của Dr Tuan Pham có khoảng thời gian trải dài 30 năm, với những tên tuổi lớn trong nền hội họa và điêu khắc Việt Nam như Lê Phổ, Nguyễn Phan Chánh (1892-1984), Tô Ngọc Vân (1906-1954) và Vũ Cao Đàm (1908-2000). 

Bức "Tắm biển" của họa sĩ Lê Phổ, bán được hơn 11,7 tỷ đồng 

Bức tranh lụa "Mẫu tử" của họa sĩ Lê Thị Lựu bán được hơn 4,8 tỷ đồng

Bức tranh lụa "Say ngủ" của họa sĩ Mai Trung Thứ, bán được 7,4 tỷ đồngBức tranh lụa "Vỡ mộng" của Tô Ngọc Vân bán được hơn 27 tỷ đồng, là bức tranh cao giá nhất trên thị trường công khai của danh họa

Tượng "Người phụ nữ quỳ" của họa sĩ, nhà điêu khắc Vũ Cao Đàm

Nhiều bức tranh trong bộ sưu tập của Dr Tuan Pham kể về tình yêu thương gia đình, sự gắn bó, và cuộc sống hàng ngày của người Việt. 

Bức "Gia đình ngư dân" (lụa, 67cm x 110cm, 1940) của Lương Xuân Nhị, đã được bán với giá hơn 13,8 tỷ đồng 

Bức "Gia đình ngư dân" là một bức tranh lụa khổ lớn, đặc biệt quý hiếm của họa sĩ Lương Xuân Nhị (1914-2006), miêu tả một gia đình đang giúp nhau làm việc. Bức trang mang đến cho nhà sưu tầm Tuan Pham cảm giác kết nối với văn hóa gia đình Việt.  

Nói về quyết định đưa bộ sưu tập ra bán lần này, nhà sưu tầm cho biết, bộ sưu tập đã thuộc về ông trong 20 năm, và bây giờ, hành trình của ông đã hoàn thành. Đã đến lúc để cho một người khác bắt đầu hành trình của họ.

Lương Anh