Mấy ngày qua, gần như toàn bộ khu vực đô thị trên đảo Phú Quốc đều bị ngập, có nơi sâu cả mét nước. Nhiều tuyến đường tại thị trấn Dương Đông, các xã Cửa Dương, Cửa Cạn, Dương Tơ chìm trong nước. Buôn bán đình trệ, giao thông ách tắc, hàng trăm hộ dân phải sơ tán, hàng ngàn người được huy động để hỗ trợ, khắc phục tình hình.
Phát triển nóng và hệ lụy |
Tình trạng ngập sâu trên đảo một phần do ảnh hưởng cơn bão số 3, mưa lớn kéo dài nhiều ngày. Nhưng không cần những luận cứ khoa học, kết quả dự báo, nhận xét của người dân là rất đáng quan tâm: "Đừng đổ lỗi cho ông trời, trên đảo năm nào mà không có mưa nhưng sao trước đây không ngập mà nay hễ mưa là ngập!?". Cần nghiêm túc nhìn nhận nguyên nhân chính gây ngập lụt trên đảo để có giải pháp khắc phục trước khi quá muộn.
Chưa bao giờ đảo Phú Quốc ngập nặng như những ngày qua. Ảnh: Hoàng Tuấn
Mấy năm qua, Phú Quốc như một đại công trường thu hút rất nhiều dự án đầu tư tầm cỡ. Lượng du khách tăng từ 25%-50% mỗi năm. Năm 2018 có khoảng 4 triệu du khách đến đảo này, nhiều hơn gần 40 lần dân cư trên đảo.
Yêu cầu phát triển không được phá rừng, bê-tông hóa đảo ngọc, đánh đổi môi trường lấy dự án đầu tư. Nhưng trong thực tế, hoạt động kinh tế với cường độ cao đã và đang phá vỡ cảnh quan thiên nhiên, làm mất dần các "túi chứa nước" tự nhiên bao đời nay trên đảo. Không gian trữ nước vốn là đất rừng, sông, suối tự nhiên đã dần biến mất, nhường chỗ cho "đất vàng" các khu đô thị, dân cư, các dự án du lịch hoành tráng từ hấp lực của các cơn sốt đất.
Ngay cả khu đất rừng Bắc đảo vốn là lá phổi xanh của Phú Quốc cũng phải nhường một phần diện tích cho các dự án du lịch. Quy hoạch, quản lý quy hoạch đất đai, xây dựng yếu kém, trật tự đô thị lộn xộn. Phát triển đảo chạy theo lợi ích trước mắt, thiếu giải pháp đồng bộ. Hệ thống xử lý rác thải, nước thải, cấp nước trên đảo quá tải, chưa được đầu tư. Các khu dân cư, đô thị vô tư xả thải bừa bãi, cướp mất không gian của nước... Từ đó, ngập lụt là điều không tránh khỏi.
Bao giờ thôi hết ngập? |
Trong khi đường sá, sân bay, bến cảng và nhiều dự án du lịch quy mô lớn được đầu tư trên đảo, lưới điện quốc gia vượt biển, đường cáp quang ra đảo thì các dự án xử lý rác thải, cấp, thoát nước vẫn ì ạch. Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, dân cư và du khách tăng nhanh, huyện đảo đang đứng trước tình trạng khát nước sạch, thừa nước ngập, đầy rác thải.
Tổng nhu cầu cấp nước của Phú Quốc được xác định khoảng 70.000 m3/ngày vào năm 2020 nhưng hiện cả đảo chỉ mới có nhà máy cấp nước công suất 16.500 m3, lấy nước từ hồ chứa Dương Đông dung tích 5 triệu m3. Dự án đầu tư hồ Cửa Cạn với dung tích 15 triệu m3, xây nhà máy cấp nước công suất 20.000 m3 được quy hoạch là hồ chứa nước chính của huyện đảo nhưng nhiều năm qua chưa được đầu tư. Tương tự là các dự án xử lý rác thải, nước thải sau nhiều năm kêu gọi vẫn đang xếp hàng trong danh mục chưa biết bao giờ được đầu tư.
Trước tình trạng đảo ngập, cần thay đổi "tư duy ngập nước" với các tính toán khoa học và thực tế. Cần "khu biệt hóa" không gian trên đảo, ngoài vùng lõi phải triệt để chống ngập bằng các giải pháp công trình, kiểm soát nghiêm trật tự xây dựng thì cần giữ cho được vùng đệm và các "túi chứa nước" tự nhiên. Đó chính là diện tích đất rừng, sông, suối để tạo không gian giữ nước và thoát nước.
Chống ngập cần những giải pháp công trình, kỹ thuật, cần kiểm soát hệ thống cấp, thoát nước đồng bộ. Nhưng quan trọng hơn vẫn là các giải pháp kiểm soát công trình xây dựng và giải pháp phi công trình, giữ nghiêm trật tự đầu tư xây dựng. Đảo ngập không chỉ vì thiên tai mà trực tiếp là do nhân tai.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần nhắc Phú Quốc phải giữ rừng, không "bê-tông hóa" đảo. Tình trạng ngập nước trên đảo xảy ra là một chỉ dấu phản chiếu tình hình bất ổn trong phát triển, bộc lộ những yếu kém trong quy hoạch, quản lý quy hoạch đất đai, xây dựng. Để khắc phục, cần tiến hành cuộc tổng rà soát tình hình quản lý, sử dụng đất rừng trên đảo, bảo đảm trật tự xây dựng, bảo đảm các dự án đầu tư không chiếm đất mặt tiền bãi biển công cộng của người dân thành của riêng, kiên quyết xử lý, thu hồi, xóa bỏ các dự án đầu tư bát nháo.
Yêu cầu phát triển đảo Phú Quốc theo hướng bền vững, hài hòa giữa kinh tế với thiên nhiên, môi trường, bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa. Đảo ngọc được kỳ vọng tạo ra một không gian xanh - sạch - đẹp kiểu mẫu, xứng đáng là điểm đến lý tưởng, chất lượng cao cho du khách trong tương lai, không thể là một đảo ngập trong hiện tại.
Lời đáp cho câu hỏi "khi nào hết ngập?" không chỉ bằng cam kết "giữ biển, giữ rừng, không bê-tông hóa" mà chính là kết quả của tư duy, quyết tâm và hành động có trách nhiệm của con người với hòn đảo này trong tương lai.
Xây thêm hồ chứa nước Ông Phạm Văn Nghiệp, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc, cho biết nguyên nhân dẫn đến ngập lụt mấy ngày qua là do trong quá trình làm đường không tính toán cụ thể nước ngầm và triền dốc nên bị ngập úng. Bên cạnh đó, do trong quá trình xây dựng, người dân san lấp, lấn chiếm một số kênh rạch, suối khiến dòng chảy bị thu hẹp, nước không thể thoát nhanh dẫn đến ngập úng. Để giải quyết vấn đề này, ông Nghiệp cho rằng trước mắt, khơi thông cống rãnh để nước chảy ra biển, về lâu dài thì phải đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước đồng bộ, toàn diện trên toàn đảo. Hiện tại, hồ chứa nước Dương Đông đang trong tình trạng quá tải. Huyện có chủ trương đầu tư một hồ chứa nước ở xã Cửa Cạn. Ngoài ra, một doanh nghiệp cũng có văn bản xin tỉnh đầu tư xây dựng một hồ chứa nước tại ấp Suối Lớn, xã Dương Tơ. |
H.Tuấn, nld.com.vn
Với mục tiêu xây dựng khu vực tham quan trở thành điểm đến văn minh, giảm thiểu rác thải nhựa, UBND thành phố...
Phú Quốc vừa có thêm một tổ hợp thể thao giải trí biển chính thức đi vào hoạt động phục vụ du khách bắt đầu...
Dịp lễ 30/4 và 1/5 năm nay, nhiều điểm du lịch trên cả nước đã thu hút đông đảo du khách đến tham quan, giải...
Chào mừng ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, từ ngày 29/4 - 2/5 tới đây, tại khu du lịch nghỉ...
Chiều 8/4, tại TP Phú Quốc, UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp với Đại sứ quán và Tổng lãnh sự Ấn Độ tại Việt Nam...
Sau gần 2 năm tạm dừng hoạt động do ảnh hưởng của dịch Covid 19, khu du lịch Chùa Hang – Hòn Phụ Tử, một điểm...
Do kiểm soát tốt dịch bệnh Covid-19 nên từ đầu năm đến nay, du lịch tại quần đảo Nam Du (thuộc huyện Kiên...
Năm 2021, tỉnh Kiên Giang thu hút hơn 3,13 triệu lượt du khách (giảm 41,8% so với năm 2020); trong đó khách...
Sau gần hai năm “đóng băng” do dịch COVID-19, thành phố đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, đã thí điểm đón khách...
Ngày 20/11, Phú Quốc chính thức mở cửa đón khách du lịch quốc tế. Đây là cơ hội để Kiên Giang phục hồi lại...
Kể từ khi mở cửa lại thị trường du lịch nội địa từ ngày 1/11, đến nay, lượng khách đến với tỉnh Kiên Giang...
Để phát triển du lịch, huyện Kiên Hải, Kiên Giang đang đẩy mạnh huy động, tập trung các nguồn lực đầu tư xây...