Văn hóa

Độc đáo Lễ tạ ơn Giàng Xứ của người Cơ Tu A Lưới

14:53 - 15/05/2019
Lễ Hội Tạ ơn Giàng Xứ - tạ ơn núi rừng và cầu mong giang sơn được yên ấm, thái bình, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa vụ tốt tươi là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào Cơ Tu tại xã Hương Nguyên (A Lưới, Thừa Thiên Huế)

Theo các già làng ở xã Hương Nguyên, từ xa xưa, một bộ phận người Cơ Tu đã di chuyển và dần định canh, định cư tại mảnh đất Hương Nguyên cũ, sau đó từ năm 1997, họ chuyển về sinh sống tại khu vực đèo Tà Lương trên đỉnh Trường Sơn hùng vĩ. 

Tại đây, đồng bào Cơ Tu luôn gắn bó mật thiết với núi rừng và hưởng lợi từ rừng núi, nên họ luôn biết ơn và tỏ lòng thành kính đối với “thần núi sông”, “thần rừng”. 

Điều đó được thể hiện rõ nhất qua các lễ hội tâm linh mà con người nơi đây vẫn tổ chức thường xuyên, trong đó có Lễ tạ ơn Giàng Xứ - tạ ơn núi rừng và cầu mong giang sơn được yên ấm, thái bình, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa vụ tốt tươi. Lễ hội được đồng bào Cơ Tu truyền dạy từ thế hệ này qua thế hệ khác và đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống, khơi gợi ý thức nhắc nhớ về nguồn cội.

Người dân múa hát quanh cây nêu cầu mong những điều may mắn

Trải qua những biến cố lịch sử của quê hương, đất nước và những khó khăn trong cuộc sống của chính cộng đồng người Cơ Tu xã Hương Nguyên, suốt một thời gian dài, lễ tạ ơn Giàng Xứ đã không được người dân tổ chức, chỉ còn lớp già làng, những người uy tín ở thôn làng mới biết rõ nghi thức tổ chức một cách trọn vẹn, đầy đủ.

Trước nguy cơ mai một của một nét đẹp văn hóa có ý nghĩa quan trọng đối với việc gắn kết các cá nhân trong một cộng đồng hài hòa, cùng chung lợi ích, được sự hỗ trợ bởi Dự án Tăng cường năng lực bảo tồn tài nguyên rừng, đa dạng sinh học gắn với phát triển sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số sống ở gần khu bảo tồn thiên nhiên Sao La do Huyện Đoàn A Lưới, UBND xã Hương Nguyên thực hiện, lễ hội đã được khôi phục và tái hiện trong 2 ngày 13 và 14/5 vừa qua. Đây là lần đầu tiên lễ hội được tổ chức sau 44 năm vắng bóng.

Các già làng Cơ Tu tỉ mẩn chuẩn bị trang phục để thực hiện các nghi lễ tại lễ tạ ơn Giàng Xứ

Lễ hội bao gồm 2 phần: phần lễ nghi thức và phần hội. Trong đó, phần lễ là để tạ ơn rừng núi,  với nghi thức dựng cây nêu, hiến tế nông sản sống. Trong quá trình thực hiện nghi thức, mọi người cùng nghiêm cẩn chứng kiến hội đồng già làng hát lý đối đáp, hiến tế chuối, dứa, sắn, bắp, gạo... Sau đó, người dân cùng nhau múa điệu Tân tung za zã quanh cây nêu để cầu mong sự may mắn. Nghi thức vô cùng độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa và phong tục của đồng bào Cơ Tu.

Xem thêm: Bình Phước tái hiện Lễ hội Phá Bàu vàng

                   Đặc sắc Lễ hội rước lợn Ông Bồ

Bên cạnh nghi thức trang trọng, phần hội đã thu hút hàng trăm nam nữ thanh niên tham gia chơi các trò chơi dân gian như kéo co, trèo cột mỡ; hát dân ca với các làn điệu Ba Bội, Cha chấp... Hơn 30 em trường mầm non xã Hương Nguyên cũng đã được trải nghiệm ở lễ hội truyền thống, học về các vật phẩm có trong lễ hiến tế, chơi trò chơi dân gian. Các thôn như Giồng, Tù Mú Tà Rá tham gia thi nấu ăn với những món ăn truyền thống đậm đà bản sắc.

Ở phần hội, người dân đã cùng nhau tham gia nhiều trò chơi, hoạt động thể thao lành mạnh

Già làng Hồ Văn Hương (90 tuổi) cho biết: "Già dù tuổi cao, nhưng biết sáng nay có lễ cho Giàng Xứ, già nói con cháu đưa tới đây để chứng kiến. Lễ hội nuôi phần hồn người Cơ Tu, như nuôi cái cây để tre già măng mọc, thế hệ trước truyền dạy đạo lý cho thế hệ sau... Trước đó, người dân và già làng, những người có uy tín đã tham gia tích cực vào quá trình sưu tầm nghi thức theo nguyên bản, chọn địa điểm, thời gian, góp công, góp sức vào lễ hội".

Nhiều trẻ em cũng được đưa tới dự lễ hội

Và trải nghiệm các nghi thức của lễ tạ ơn núi rừng

Tham dự lễ hội, Bà Nguyễn Thị Sửu - Bí thư Huyện ủy A Lưới cho biết, Đảng bộ và chính quyền huyện rất quan tâm đến việc duy trì và phát huy bản sắc của các dân tộc ở A Lưới trong đó có đồng bào Cơ Tu. “Lễ hội tạ ơn Giàng Xứ là một phần bản sắc cần được gìn giữ”, bà Sửu nói.

Thảo Vi- Bảo Hòa/ baodansinh.vn


Tỉnh thành Thừa Thiên - Huế

Thừa Thiên - Huế
Thừa Thiên - Huế là một tỉnh ven biển nằm ở vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam, tỉnh lỵ đặt tại thành phố Huế.

Điểm đến Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Huế
Huế là thành phố có bề dày văn hóa lâu đời, cảnh quan thiên nhiên đẹp và hữu tình.
Đại Nội Huế
Đại Nội Huế là công trình kiến trúc độc đáo và cổ kính không thể bỏ qua khi đến với Cố đô Huế.
Đèo Hải Vân
Đèo Hải Vân là ranh giới tỉnh Thừa Thiên – Huế và thành phố Đà Nẵng, từng được vua Lê Thánh Tông phong tặng là “Thiên hạ đệ nhất...
Cầu ngói hơn 240 năm tuổi
Nhiều du khách tìm đến cây cầu xây từ năm 1776 để hóng mát và chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo.
Ngắm toàn cảnh Huế trong chiều hoàng hôn trên Đồi Vọng Cảnh
Kể cả với ai khó tính nhất, hẳn cũng nao lòng mà lặng đi trước vẻ đẹp của thiên đường nơi hạ giới này.
Làng hoa giấy lâu đời ở Huế
Một bó sen giấy của người Thanh Tiên (Huế) làm ra bao gồm hoa, lá, nụ đẹp mắt. Đứng từ xa, những bông hoa khiến người xem ngỡ là...
Ngôi chùa đẹp nhất xứ Huế
Huế vốn là nơi quy tụ nhiều di tích, thắng cảnh, nhiều ngôi chùa cổ kính nổi tiếng và chùa Thiên Mụ là một trong những địa điểm...
Khe Lạnh - Điểm đến lý tưởng trong những ngày hè ở Huế
Nằm cách trung tâm TP. Huế khoảng hơn 30km về hướng tây nam, Khe Lạnh là một thác nước nhỏ trong khu vực lòng hồ của thủy điện...
Ai về cầu ngói Thanh Toàn
Chợ quê cầu Ngói Thanh Toàn nằm ở xã Thủy Thanh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế, là một trong những di tích nổi tiếng và...

Ẩm thực Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Về Hà Cảng thăm nghề làm mứt gừng Huế
Hà Cảng, địa danh gắn liền với cây cô đơn trong phim "Mắt biếc" còn được biết đến là nơi làm mứt gừng nổi tiếng xứ Huế.
Bún xào lòng nghệ - món đặc sản thơm ngon và "trị ho" nổi tiếng xứ Huế
Với những nguyên liệu gồm bún, các phần nội tạng heo và đặc biệt không thể thiếu nghệ xay nhuyễn, người dân Huế đã sáng tạo nên...
Ẩm thực Huế - Từ chốn hoàng cung đến đời sống thường ngày
Nếu đã từng đến Huế thưởng thức các món ăn hay đơn giản là được ăn những món đặc sản Huế được người thân bạn bè tặng sau những...
Ẩm thực Việt: Người Huế có thêm 'bữa lỡ’ ngoài ba bữa chính, họ ăn gì?
Ta biết ba bữa cơ bản là ăn sáng, ăn trưa, ăn tối, nhưng "bữa lỡ" là khái niệm mà không nhiều người quen thuộc lắm.
Cá thác um dưa sắn
Cùng mấy người anh Phú Vang về xã Vinh An, nơi chôn nhau cắt rốn của họ những ngày hè. Buổi trưa, đoàn chúng tôi chọn một quán ăn...
Lạ miệng chè heo quay 'độc nhất vô nhị' ở Huế, thách thức tín đồ ẩm thực
Nhiều thực khách tò mò vì chè và thịt quay là hai món ngọt và mặn, không có sự liên quan. Thế nhưng, sự kết hợp tưởng chừng lạ...
Ẩm thực Huế và những cặp bài trùng
Hài hòa và ôn nhu là cái đích đến mà ẩm thực Huế luôn hướng tới, với những “cặp bài trùng kinh điển”.
Làng Hà Cảng đỏ lửa sên mứt gừng
Trước khi nổi tiếng với “cây cô đơn” trong bộ phim có tên "Mắt biếc" của đạo diễn Victor Vũ, làng quê Hà Cảng (Quảng Phú, Quảng...
Xì xụp thưởng thức món bánh canh Nam Phổ - Huế
Dù có đi đâu về đâu, người Huế vẫn hết mực tự hào về món ngon nổi danh thiên hạ, lưu danh từ xưa tới nay - bánh canh Nam Phổ và...

Trải nghiệm Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Cố đô Huế đẹp 'trầm tư' ngày giãn cách xã hội
Các di tích ở Huế bình thường nhộn nhịp khách tham quan, nay vắng lặng vì ngưng đón khách để phòng chống dịch Covid-19. Những đền...
Cầu Tam Giang, điểm “check- in” quen mà lạ
Khi cầu Tam Giang trở thành điểm “check- in” mới, thu hút giới trẻ, những người đã quá quen thuộc với cây cầu này như tôi “giật...
Vẻ đẹp của vùng đất Thần Kinh
Lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử hàng nghìn năm, mảnh đất cố đô có sức hấp dẫn lạ kỳ trong mắt những kẻ yêu hoài...
Men sông Truồi thăm Thiền viện Trúc Lâm
Cách thành phố Huế chừng 40km, Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Lộc Hòa, Phú Lộc) như viên ngọc giữa bạt ngàn rừng núi, thu hút nhiều...
Vẻ đẹp đầm Cầu Hai qua góc nhìn của tay máy Khang Chu Long
Khang Chu Long tên thật là Nguyễn Đăng Việt, thuộc thế hệ 8X, là thành viên nhiếp ảnh thuộc Câu lạc bộ nhiếp ảnh Cung Văn hóa...
Xao xuyến trước vẻ đẹp yên bình, cổ kính của cố đô Huế
Những ai đến Huế đều xuyến xao trước vẻ đẹp yên bình, cổ kính của một cố đô nhưng vẫn có nét hiện đại và sôi động của một đô thị...
Thừa Thiên Huế: Thêm một điểm "check-in" và kết nối du lịch cộng đồng
Chính thức mở cửa sáng 14/2, cánh đồng hoa hướng dương với tên gọi “Vườn Lạc Dương” hứa hẹn trở thành điểm kết nối quan trọng của...
 Cuộc sống trong lành ở thành phố xanh đầu tiên của Việt Nam
Thời gian vừa qua, trong khi nhiều đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh... phải "đau đầu" với vấn đề ô nhiễm không khí, ở TP...
Ngắm những điểm check in tuyệt đẹp của phim “Mắt biếc” tại Huế
Khung cảnh đượm buồn, nên thơ của làng Hà Cảng, bối cảnh chính của bộ phim "Mắt biếc" đã trở thành một địa điểm check in thu hút...

Cẩm nang du lịch Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Kinh nghiệm du lịch Huế 3 ngày 2 đêm chỉ với 2 triệu đồng
Huế là điểm đến thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước ghé thăm. Cùng VOVTV Travel lên kế hoạch cho chuyến đi du lịch...
"Cẩm nang" du lịch và khám phá vẻ đẹp lãng mạn của cố đô Huế
Huế, miền đất cố đô nằm ở miền Trung Việt Nam, vẫn được biết đến như một thành phố thơ mộng và lãng mạn.
Phiêu diêu về Huế mộng mơ
Nhắc đến Huế, người ta mơ tưởng về vùng đất mộng mơ có chút cổ kính, dịu dàng và trầm lặng, đem đến cho người khi đặt chân đến...
Những địa chỉ mà bạn "nhất định phải đến" khi ghé thăm xứ Huế mộng mơ
Đi Huế mà muốn “chụp một lần, sống ảo cả năm” thì đừng bỏ qua những tọa độ check-in đẹp mê hồn dưới đây nhé.
 Chia sẻ về chuyến du lịch nhóm nhưng hội bạn này lại khiến cư dân mạng vô cùng thích thú với album ảnh cực nhắng ở cố đô
Xưa rồi cái thời đứng im, nhoẻn miệng cười e lệ, đi du lịch là phải học ngay tips tạo dáng cực vui nhộn như nhóm bạn dưới...
Đi Huế bằng phương tiện nào lý tưởng nhất?
Phương tiện đi đến Huế - một trung tâm văn hóa du lịch nổi tiếng của Việt Nam vô cùng đa dạng. Du khách từ thủ đô Hà Nội và thành...
5 ngôi chợ lâu đời và nổi tiếng nhất Việt Nam
Chợ là nơi giao lưu, trao đổi, mua bán, cũng là nơi thể hiện nét văn hóa tinh tế đặc sắc của vùng miền. Là những ngôi chợ lâu đời...
Cận cảnh những bãi biển cực sạch dọc miền Trung
Thiên nhiên ưu đãi kèm thêm ý thức người dân về giữ gìn môi trường đã giúp cho Thừa Thiên - Huế có những bãi biển sạch và trong...
Huế khác lạ với 5 điểm du lịch
Nhắc đến Huế, chắc chắn ai cũng nghĩ tới lăng tẩm, đại nội, cùng các Di sản văn hóa thế giới với những công trình kiến trúc cổ...

Khách sạn Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Nhà vườn An Hiên – sự hồi sinh quý giá
Sau ba tháng đưa vào khai thác trở lại, nhà vườn An Hiên – ngôi nhà vườn được xem là mẫu mực của xứ Huế, du khách ngược xuôi đã...
Phiên bản 'Maldives bình dân' ở Huế
Nhà hàng xây dựng theo kiểu resort ở "thiên đường nghỉ dưỡng Ấn Độ Dương", nhìn ra vịnh Lăng Cô đẹp như thơ.

Nhà hàng Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Quán cà phê Mắt Biếc - điểm check in thú vị khi đến Huế
Không gian bên trong quán cà phê Mắt Biếc giữ nguyên bản như bối cảnh "nhà của Hà Lan" trong phim khiến nhiều thực khách thích...
Quán cà phê trong Đại Nội
Tứ Phương Vô Sự là một ngôi lầu nằm trong Đại Nội (Hoàng thành) Huế. Mang một cái tên đầy khao khát bình an nhưng Tứ Phương Vô Sự...