Vào mùng 7 Tết Nguyên đán hằng năm, lễ Khai hạ - Cầu an, một điểm nhấn sinh hoạt văn hóa của người dân TP.HCM nói riêng và Nam bộ nói chung được tổ chức tại lăng đức Tả quân Lê Văn Duyệt (TP.HCM) hay còn gọi là lăng Ông Bà Chiểu, để cầu mong cho mưa thuận, gió hòa.
Nghi lễ trước khi hạ nêu
Cây nêu được các chức sắc chung tay hạ xuống
Đoàn rước tiến vào bên trong miếu thờ
Lân, rồng đứng chầu ngoài sân miếu
Theo đó, ngay từ trước 30 Tết, có lễ Dựng nêu và lễ Thượng Kỳ để đến đầu năm thì làm lễ Hạ nêu, sắm sửa lễ vật cúng tế trời đất, tổ tiên và trở lại công việc hàng ngày. Cây nêu (thường là cây tre) dài 5 - 6 m, được trồng trước sân nhà, trên có treo một vòng tròn nhỏ và nhiều vật dụng có tính chất biểu tượng theo từng địa phương - được dựng lên nhằm ngăn không cho quỷ ngoài biển vào đất liền, tránh xa nơi cư ngụ của dân làng. Lễ Hạ nêu hay là Lễ Khai hạ - Cầu an, Khai sơn, Khai bút hay Khai ấn, tức là ngày bắt đầu lên rừng, ra ruộng hay đến công sở theo kế sinh nhai.
Lễ Khai hạ - Cầu an được cử hành long trọng bên trong chánh điện
Trống chầu
Người hành lễ trong trang phục truyền thống xưa
Đức Tả quân Lê Văn Duyệt (1764 - 1832), thời vua Gia Long (1802 - 1820) và vua Minh Mạng (1820 - 1841), là người đã có công vào sự nghiệp mở mang, phát triển vùng đất phía nam của Tổ quốc, đặc biệt là Sài Gòn - Gia Định.
Khi còn giữ chức Tổng Trấn thành Gia Định, dưới sự quản lý điều hành tài tình về kinh tế và quân sự của ông, người dân nơi đây được sống trong an bình, no ấm. Thuở còn sống, Tả Quân Lê Văn Duyệt cùng người dân trong vùng vẫn hay làm các nghi lễ này cầu cho mưa thuận gió hòa. Các nghi thức tế lễ được tổ chức theo nghi thức tế lễ cung đình triều Nguyễn.
Lúc sinh thời, Tả Quân Lê Văn Duyệt rất thích tuồng San Hậu. Tuồng hát không chỉ mang giá trị văn hóa, mà còn lồng ghép mục đích giáo dục cho mọi tằng lớp nhân dân về ý thức đạo lý làm người, đạo lý uống nước nhớ nguồn của người dân Việt.
Để học tập tinh thần trung quân ái quốc, phẩm chất chính trực, công bằng... người dân TP.HCM đã đến xin ấn Tả Quân về treo trong nhà như để nhắc nhở con cháu noi gương ông và cũng là để cầu may một năm làm ăn thuận buồm xuôi gió. Trong lễ Cầu an - Khai hạ, thường kèm theo những chầu hát bội rất sống động, với các tuồng tích như: Ngọc Quỳnh lâm tế, Thần Nữ dâng ngũ linh kỳ, San Hậu...
Ông Vũ Ngọc Tuất, Chủ tịch HĐND Quận Bình Thạnh (TP.HCM) khai bút
Ông Hoàng Song Hà, Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh khai (TP HCM) khai ấn đầu năm
Người dân xếp hàng xin ấn Tả quân Lê Văn Duyệt trong trật tự
Phát ấn
Chầu hát bội sống động của nhà hát nghệ thuật TP.HCM
Theo baotnvn.vn