Tết Nguyên Đán, ngày khởi đầu cho một năm mới là nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Những ngày đầu xuân chính là thời gian tất cả mọi người quây quần sum họp bên gia đình cùng đón mùa xuân mới. Đối với người Cao Bằng, mâm cỗ ngày Tết, cũng giống như tất cả các vùng miền khác khắp cả nước, không thể thiếu những món ăn truyền thống mà nhìn thấy là như đã thấy Tết:
Bánh chưng
Bánh chưng là linh hồn của ngày Tết và là loại bánh có lịch sử lâu đời trong nền văn hóa ẩm thực của Việt Nam.Vì thế trên bàn thờ tổ tiên của mỗi gia đình không thể thiếu cặp bánh chưng xanh, bánh được làm từ loại gạo nếp ngon, đậu xanh, thịt lợn và được gói vuông vức bằng lá dong sau đó đem luộc suốt 12 đến 14 tiếng đến khi chín. Bánh dẻo, thơm mùi thơm của gạo nếp và có màu xanh của lá.
Ảnh: baomoi.com
Thịt gà luộc
Thịt gà luộc là một món ăn không thể không kể đến trong các dịp lễ tết cổ truyền của dân tộc. Theo quan niệm dân gian từ trước đến nay, gà mang đến niềm may mắn, sự khởi đầu thuận lợi cho năm mới. Gà được lựa chọn những con tươi ngon, làm sạch rồi cho vào nồi luộc cùng với một số gia vị như gừng, hoa hồi, hoa tiêu. Gà luộc chín tới có màu vàng, không bị rách da và được chấm với muối chanh ớt.
Ảnh: foody.vn
Lạp sườn hun khói
Lạp sườn hun khói là món ăn rất phổ biến ở Cao Bằng được chế biến quanh năm và đã trở thành món ăn đặc sản được nhiều người ưu chuộng. Lạp sườn Cao Bằng nhìn gần giống với lạp xưởng của miền xuôi nhưng hương vị khác đôi chút khi ăn có mùi khói ám vào do được treo trên gác bếp khoảng 1 - 2 tháng thì mới ăn và có hương vị đặc trưng riêng chỉ có ở Cao Bằng.
Lạp sườn thường được rán, nướng hoặc hấp và cắt ra thành từng lát để ăn. Trong mâm cỗ ngày Tết ở Cao Bằng, sau món thịt gà luộc, đây là món ăn không thể thiếu.
Miến dong
Miến là món ăn phổ biến trong mâm cỗ ngày Tết của người dân Việt Nam nói chung, nhưng từ lâu, người ta đã ví Nguyên Bình (Cao Bằng) là “đất miến” vì miến ở đây được làm thủ công, từ bột dong nguyên chất, chất lượng hảo hạng. Với người dân Cao Bằng, bát canh miến được nấu với thịt gà, kèm các loại mộc nhĩ, nấm hương đã là món ẩm thực truyền thống, nó không đơn giản chỉ là một món ăn, mà còn mang vị quê hương, góp phần làm cho những bữa cơm tất niên thêm đậm đà, ấm áp đầy tình thương.
Ảnh: dacsancaobang.com
Bên cạnh những món ăn mặn trong mâm cỗ ngày Tết, người Cao Bằng thường làm những món bánh truyền thống của dân tộc để thờ cúng tổ tiên và mời khách như bánh khảo, chè lam...
Bánh khảo
Bánh khảo là loại bánh không thể thiếu trên bàn thờ để cúng tổ tiên và mang hương vị Tết rất riêng của người Cao Bằng. Bánh khảo Cao Bằng có vị thơm của bột nếp, vị bùi của vừng và lạc rang, vị ngậy của mỡ lợn, vị ngọt thanh của đường. Tất cả hòa quyện với nhau, thật đậm đà không thể nào quên. Với phong tục đón Tết của người Cao Bằng, thì chừng nào trong nhà còn bánh khảo, chừng đó vẫn còn là Tết.
Ảnh: thuonghieuvietnoitieng.vn
Bánh chè lam
Chè lam là loại bánh được bà con các dân tộc Cao Bằng làm từ xưa trong dịp Tết Nguyên đán hằng năm. Bánh chè lam được làm từ bột gạo nếp rang, đường phên (mật), lạc; có hương vị đặc trưng vừa ngon, thơm, dẻo. Bánh chè lam làm xong, được cắt thành từng miếng xếp ra đĩa rắc thêm một ít hạt vừng cho thơm. Đặc biệt, ăn chè lam với nước chè mới cảm nhận được hết hương vị đặc trưng của nó.
Ảnh: Vũ Tiệp
Cùng với những món ăn truyền thống dịp Tết, ngày xuân của người Cao Bằng cũng không thể thiếu khay mứt với đầy đủ màu sắc, hương vị: như vị ngọt thanh của mứt bí, vị cay nồng của mứt gừng, vị ngọt đậm đà của mứt dừa, vị thơm ngái của mứt quất…Những sản phẩm này góp phần tạo nên hương vị ngày Tết vùng cao thêm đậm đà, đầm ấm.
Theo Cổng thông tin Điện tử Cao Bằng