Tin tức

Chè ống lam - sản phẩm truyền thống của người Dao ở Hà Giang

13:19 - 19/05/2023
Chè ống lam là sản phẩm chỉ có ở vùng chè Hà Giang, nơi những ngươi Dao từ lâu có lối bảo quản chè đơn giản nhưng lại có tác dụng giữ được hương và vị của chè.

Chè được cho vào trong ống nứa, ống vầu tươi rồi sấy chè qua lửa

Trong dịp đến xã Cao Bồ (huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang), quê hương của những cây chè cổ thụ hàng trăm tuổi, chúng tôi được thưởng thức một loại chè được chế biến theo lối cổ xưa của đồng bào dân tộc Dao. Đó là chè ống lam. 

Hẳn nhiều người từ lâu đã nghe đến cơm lam, thứ đặc sản dân giã nhưng đậm hương vị núi rừng của bà con miền núi. Chè ống lam cũng được chế biến gần như vậy. Đây là sản phẩm chỉ có ở vùng chè Hà Giang, nơi những ngươi Dao từ lâu có lối bảo quản chè đơn giản nhưng lại có tác dụng giữ được hương và vị của chè. 

Chè ống lam hiểu đơn giản là sản phẩm chè được bảo quản trong ống nứa, ống vầu tươi, vừa giúp chè không bị hỏng, lại còn làm cho vị trà được nâng tầm khi có chất nhựa từ cây nứa tươi tiết ra qua các công đoạn chế biến.

Theo anh Lý Văn Ly, người dân tộc Dao áo dài sinh sống ở vùng chè Nà Thác, xã Phương Độ (thành phố Hà Giang) thì chè ống lam có từ thời những người già đầu tiên biết làm chè. Ban đầu lam chè đã sao trong ống nứa là một cách bảo quản chè đơn giản nhất tận dụng các nguyên liệu từ tự nhiên ống cây nứa, vầu, trúc để giữ được chè lâu hơn. Hiện nay, cơ sở sản xuất của gia đình anh Ly chế biến các loại chè ống lam như: Ống lam chè tiên, ống lam hoa chè, ống lam chè Đuôi rồng, ông lam chè Shan tuyết các loại 1 tôm 1 lá và 2 lá.

Anh Lý Văn Ly kiểm tra 

Quan trọng nhất quyết định hương vị chè ống lam chính là khâu chế biến, từ công đoạn chọn ống nứa, chọn nguyên liệu chè và nhất là quá trình sấy chè qua lửa vừa cầu kỳ vừa đậm chất riêng có của người vùng cao giúp tạo ra một sản phẩm chè thượng hạng mà ít lối chế biến nào có được. Chè Shan tuyết được hái về sao chế ngay, sau khi được nhồi vào ống nứa sẽ hơ qua lửa cho đến khi ống nứa bắt lửa đều mà không bị cháy vỏ ngoài, những búp chè lèn chặt bên trong hút lấy nhựa cây bắt đầu lên men và tiếp tục lên men sau khi được hơ trên gác bếp cao hơn. Qúa trình ủ men của chè ống lam cổ truyền dân tộc Dao được nhiều chuyên gia cho rằng chính là nguồn gốc của trà Phổ Nhĩ nổi danh ngày nay.

Chè Shan tuyết Hà Giang vốn đã có hương cốm và vị ngọt hậu trời ban, khi được nhồi vào ống lam tươi làm nóng qua hơi lửa cộng với quá trình lên men tự nhiên giúp cho Shan tuyết giữ được vị và trở thành sản phẩm riêng biệt trong các phương thức chế biến chè. Chè ống lam khi pha được nước hơn trà thường, hương khói bếp quện với hương cốm nứa gói gọn tinh túy của những búp Shan tuyết thượng hạng trong ống lam. Việc vận chuyển và bảo quản chè ống lam cũng đơn giản hơn các loại chè thông thường. Với phong trào sản xuất sạch, bảo vệ thiên nhiên hạn chế sử dụng túi nhựa thì bảo quản mà vẫn giữ được hương vị như chè ống lam là một lựa chọn hợp lý.

Ngày nay, sản xuất chè ống lam vẫn được bà con các vùng chè Thượng Sơn, Cao Bồ (Vị Xuyên); Phương Độ, Phương Thiện (thành phố hà Giang) duy trì và phát triển thành sản phẩm hàng hóa. Lưu truyền trong dân gian và tưởng như bị thất truyền vì sự xuất hiện của các phương thức chế biến, bảo quản chè mới hiện đại hơn nhưng chè ống lam vẫn sống và đang được nhiều người làm chè phát triển và quảng bá ra trị trường góp phần tạo ra sự đa dạng về sản phẩm, giúp chè Shan tuyết Hà Giang vươn xa hơn.

Bài, ảnh: Trọng Toan/Báo Hà Giang

  • Từ khóa

Tin tức liên quan

Hà Giang: Chợ tình Khâu Vai diễn ra từ 25/4 - 27/4
Hà Giang: Chợ tình Khâu Vai diễn ra từ 25/4 - 27/4

24/04/2022

Sau 2 năm gián đoạn do dịch COVID-19, Lễ hội Chợ tình Phong lưu Khâu Vai năm nay sẽ được tổ chức từ ngày 25/4...

Hà Giang tái khởi động Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai sau hai năm gián đoạn
Hà Giang tái khởi động Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai sau hai năm gián đoạn

03/03/2022

Sau 2 năm gián đoạn do dịch COVID-19, Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai năm 2022 sẽ được tổ chức từ ngày 25/4 đến...

Nhiều khách du lịch chọn Hà Giang là điểm đến du Xuân
Nhiều khách du lịch chọn Hà Giang là điểm đến du Xuân

02/02/2022

Nhiều du khách đã trực tiếp hoặc thông qua các công ty du lịch để đăng ký với các cơ sở dịch vụ, điểm du...

Cao nguyên đá Đồng Văn được du khách lựa chọn nhiều trong dịp nghỉ lễ
Cao nguyên đá Đồng Văn được du khách lựa chọn nhiều trong dịp nghỉ lễ

05/01/2022

Mặc cho giá rét kèm theo những cơn mưa phùn của Cao nguyên đá Đồng Văn, những ngày nghỉ lễ, hàng ngàn khách...

Du lịch trải nghiệm trực tuyến - hướng mới cho du lịch Hà Giang
Du lịch trải nghiệm trực tuyến - hướng mới cho du lịch Hà Giang

02/12/2021

Trước tác động tiêu cực của dịch COVID-19, để giữ vững vị trí là điểm đến du lịch hấp dẫn trong bối cảnh...

Lễ hội Hoa tam giác mạch lần đầu tiên được tổ chức qua ứng dụng công nghệ số
Lễ hội Hoa tam giác mạch lần đầu tiên được tổ chức qua ứng dụng công nghệ số

28/11/2021

Lễ hội Hoa tam giác mạch tỉnh Hà Giang đã trở thành một trong những sự kiện du lịch thu hút đông đảo du khách...

Hà Giang đón khách du lịch từ ngày 23/11
Hà Giang đón khách du lịch từ ngày 23/11

24/11/2021

Bắt đầu từ ngày 23/11, Hà Giang mở cửa đón khách du lịch đến tất cả các khu, điểm du lịch, làng du lịch trên...

Du lịch Hà Giang nắm bắt cơ hội phục hồi sau dịch COVID-19
Du lịch Hà Giang nắm bắt cơ hội phục hồi sau dịch COVID-19

17/11/2021

Tháng 11 vẫn được nhiều người biết với mùa hoa tam giác mạch ở Hà Giang. Dịch Covid 19 lại đang có những tác...

Những điều cần biết khi đến Hà Giang mùa Covid-19
Những điều cần biết khi đến Hà Giang mùa Covid-19

11/11/2021

Thực hiện Nghị quyết 128 của Chính phủ về Quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả...

Du lịch Hà Giang hướng tới thích ứng an toàn với COVID-19
Du lịch Hà Giang hướng tới thích ứng an toàn với COVID-19

31/10/2021

Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát...

9 tháng, khách du lịch đến Hà Giang tăng 17,9%
9 tháng, khách du lịch đến Hà Giang tăng 17,9%

21/10/2021

Thống kê 9 tháng năm 2021, khách du lịch đến Hà Giang ước đạt 678.268 lượt người với tổng thu từ khách du...

Hà Giang không bắt buộc xét nghiệm COVID-19 với người từ vùng cấp độ 1, 2
Hà Giang không bắt buộc xét nghiệm COVID-19 với người từ vùng cấp độ 1, 2

21/10/2021

Những người đã tiêm đủ 2 mũi vaccine hoặc đã khỏi COVID-19 trước đó 6 tháng đến Hà Giang phải tự theo dõi sức...

Tỉnh thành Hà Giang

Hà Giang
Hà Giang là tỉnh địa đầu cực Bắc, nổi tiếng về địa hình núi non hùng vĩ.

Điểm đến Hà Giang Xem thêm

Hoàng Su Phì
Hoàng Su Phì là huyện vùng cao Hà Giang, có cảnh quan ruộng bậc thang hùng vĩ.
Núi Đôi Quản Bạ
Núi Đôi, Quản Bạ nằm bên quốc lộ 4C, là điểm đến đầy sức hút trên cao nguyên đá Hà Giang.
Cao nguyên đá Đồng Văn
Với cảnh quan kỳ vĩ, cao nguyên đá Đồng Văn là một thắng cảnh không thể bỏ qua khi đến Hà Giang.
Thác Tiên thiếu nữ mộng mơ
Đến với Hà Giang, du khách yêu thích khám phá thiên nhiên không thể bỏ qua chuyến hành trình chiêm ngưỡng và trải nghiệm vẻ đẹp...
Chợ phiên Du Già
Chợ phiên vùng cao là điểm đến hấp dẫn đối với du khách vì ở đây họ được trải nghiệm rõ nhất sự độc đáo và đa dạng sắc màu văn...
Mê cung đá - Điểm hẹn tình yêu
Mê cung đá là kiệt tác của thiên nhiên thuộc xã Lũng Pù và Khâu Vai (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) có kiến tạo độc đáo về mặt địa...
Hồ Thầu - cung đường du lịch trải nghiệm ấn tượng
Cảnh sắc và thiên nhiên hoang dã cùng nét đẹp văn hóa của người Dao đỏ là những điểm nhấn để xã Hồ Thầu (Hoàng Su Phì) thu hút du...
Khám phá bí mật về dinh thự 150 tỷ của vua Mèo
Cách thành phố Hà Giang 130 km về phía bắc, dinh thự nhà Vương ở xã Sà Phìn (huyện Đồng Văn) là một công trình kiến trúc tinh...
“Hồ treo” Sà Phìn
“Hồ treo” Sà Phìn thuộc xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Trên hành trình du lịch tới cột cờ Lũng Cú theo hướng từ huyện...

Ẩm thực Hà Giang Xem thêm

Bánh đá Hà Giang - đặc sản bao người “săn lùng”
Bánh đá là món bánh dân dã của bà con vùng cao nhưng nay đã trở thành đặc sản trứ danh của Hà Giang. Loại bánh này có tên gọi...
Đặc sắc ẩm thực vùng cao
Trải nghiệm văn hóa ẩm thực vùng cao phía Bắc là một trong những nét hấp dẫn du khách đến với vùng cao.
Tẩu khía - Món ăn quen thuộc của người Mông trên cao nguyên đá Hà Giang
Cao nguyên đá Hà Giang không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, hoang sơ, những cánh đồng hoa tam giác mạch xen...
Vị đại sứ yêu thích món thắng cố, đặc sản của người H'mông
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink thích thú thưởng thức món thắng cố và các đặc sản nổi tiếng của Hà Giang.
Măng cuốn thịt
Măng cuốn thịt là một trong những món ăn hấp dẫn du khách tới Hà Giang. Khi ăn một miếng măng cuốn thịt, thực khách sẽ cảm nhận...
Bánh cuốn 'kỳ lạ' chan với nước lèo: Bán 60 năm tít trên cao nguyên đá
Du khách đến phố cổ Đồng Văn sẽ phải ghé quán bánh cuốn độc đáo, lâu đời và đắt khách nhất Hà Giang.
Đậm đà bánh chuối Rằm tháng Bảy
Sau tết Nguyên đán thì Rằm tháng Bảy là ngày tết lớn thứ hai của nhiều dân tộc. Đối với người Tày ba Phương (Phương Thiện, Phương...
Điểm mặt những món ăn có tên gọi lạ lùng, nghe lần đầu ai cũng bất ngờ
Khâu nhục, cháo độc, da trâu thối, sỏi mầm... chỉ là một vài trong số rất nhiều món ăn hấp dẫn nhưng có tên gọi vô cùng độc đáo,...
Chè ống lam - sản phẩm truyền thống của người Dao ở Hà Giang
Chè ống lam là sản phẩm chỉ có ở vùng chè Hà Giang, nơi những ngươi Dao từ lâu có lối bảo quản chè đơn giản nhưng lại có tác dụng...

Trải nghiệm Hà Giang Xem thêm

Vẻ đẹp của những cung đường đèo, dốc trên cao nguyên đá
Vẻ đẹp của cao nguyên đá Hà Giang không chỉ có những mùa hoa nở lãng mạn, mộng mơ, mà còn ở những cung đường hùng vĩ, gập ghềnh,...
Rời thành phố chật chội để sống bình yên tại Nặm Đăm, Hà Giang
Nặm Đăm là một địa điểm còn khá nguyên sơ ở Hà Giang. Tại đây còn nhiều nhà trình tường truyền thống, có khu chế biến dược liệu,...
Cao nguyên đá Hà Giang đẹp ngỡ ngàng trong tiết thu
Đành rằng mùa nào Hà Giang cũng rất đẹp, nhưng lên cao nguyên đá những ngày mùa thu này, người ta vẫn cứ say một thứ tình rất...
Những mùa hoa trên cao nguyên đá Hà Giang
Trên vùng đất tưởng chỉ có núi, đèo, dốc, đá tai mèo lởm chởm và sự khắc nghiệt của thiên nhiên, ta vẫn gặp những mùa hoa rực rỡ,...
Hành trình đặc biệt trên cao nguyên đá Hà Giang
Phong tục và bản sắc là những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của vùng đất xa xôi, đi lại khó khăn và thử thách...
Những điều tuyệt vời ở chợ phiên vùng cao Mèo Vạc
Bạn hòa mình vào chợ phiên Mèo Vạc. Chả cần quen thân hay không nhưng mua bán xong mời nhau chén rượu, vậy là thành bạn.
Chinh phục đỉnh Chiêu Lầu Thi - "Đặc sản" thiên nhiên ban tặng
Nếu bạn là người ưa mạo hiểm, thích độ cao và những cung đường offroad thì Chiêu Lầu Thi sẽ là một địa danh mới mà bạn cần bổ...
Kiệt tác nghệ thuật giữa núi rừng
Một kiệt tác nghệ thuật không vẽ bằng bút, sáp màu mà được “vẽ” bằng sức lao động và khả năng sáng tạo vô tận của người nông dân....
Mùng 1 Tết Canh Tý 2020: Du xuân lên cao nguyên đá xem 'đá nở hoa'
Mùa xuân khoác lên khắp nẻo cao nguyên đá Hà Giang những tấm áo rực rỡ sắc màu, khiến cho người khách du xuân không khỏi ngỡ...

Tin tức Hà Giang Xem thêm

Hà Giang: Chợ tình Khâu Vai diễn ra từ 25/4 - 27/4
Sau 2 năm gián đoạn do dịch COVID-19, Lễ hội Chợ tình Phong lưu Khâu Vai năm nay sẽ được tổ chức từ ngày 25/4 - 27/4 (tức ngày 25...
Hà Giang tái khởi động Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai sau hai năm gián đoạn
Sau 2 năm gián đoạn do dịch COVID-19, Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai năm 2022 sẽ được tổ chức từ ngày 25/4 đến 27/4/2022 (tức ngày...
Nhiều khách du lịch chọn Hà Giang là điểm đến du Xuân
Nhiều du khách đã trực tiếp hoặc thông qua các công ty du lịch để đăng ký với các cơ sở dịch vụ, điểm du lịch, nhà hàng, khách...
Cao nguyên đá Đồng Văn được du khách lựa chọn nhiều trong dịp nghỉ lễ
Mặc cho giá rét kèm theo những cơn mưa phùn của Cao nguyên đá Đồng Văn, những ngày nghỉ lễ, hàng ngàn khách du lịch thập phương...
Du lịch trải nghiệm trực tuyến - hướng mới cho du lịch Hà Giang
Trước tác động tiêu cực của dịch COVID-19, để giữ vững vị trí là điểm đến du lịch hấp dẫn trong bối cảnh thích ứng an toàn mới,...
Lễ hội Hoa tam giác mạch lần đầu tiên được tổ chức qua ứng dụng công nghệ số
Lễ hội Hoa tam giác mạch tỉnh Hà Giang đã trở thành một trong những sự kiện du lịch thu hút đông đảo du khách thập phương. Trong...
Hà Giang đón khách du lịch từ ngày 23/11
Bắt đầu từ ngày 23/11, Hà Giang mở cửa đón khách du lịch đến tất cả các khu, điểm du lịch, làng du lịch trên địa bàn tỉnh, trừ xã...
Du lịch Hà Giang nắm bắt cơ hội phục hồi sau dịch COVID-19
Tháng 11 vẫn được nhiều người biết với mùa hoa tam giác mạch ở Hà Giang. Dịch Covid 19 lại đang có những tác động tiêu cực đến...
Những điều cần biết khi đến Hà Giang mùa Covid-19
Thực hiện Nghị quyết 128 của Chính phủ về Quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19",...

Khách sạn Hà Giang Xem thêm

Các homestay ở Du Già rất cần được "tiếp sức"
Khoảng 2 năm trở lại đây, xã Du Già (Yên Minh) đã trở thành địa chỉ quen thuộc đối với du khách quốc tế mỗi khi tới thăm vùng...