Festival sẽ diễn ra đến hết ngày 9/8 với sự tham gia của 8 quốc gia, đại diện 5 thành phố của Việt Nam và hàng chục đơn vị sản xuất và làng nghề tơ lụa, thổ cẩm Việt Nam. Góp mặt và làm nên tinh hoa tại Festival Văn hóa tơ lụa thổ cẩm Việt Nam-Thế giới lần thứ V (từ đây gọi tắt Festival) chính là sự tham gia của các làng nghề truyền thống như Vạn Phúc, Nha Xá, Mã Châu, Mỹ Đức, Nam Cao, Tân Châu, Chăm Ninh Thuận. Đặc biệt là sự có mặt của gần 80 nghệ nhân đến từ miền núi cao phía Bắc như thổ cẩm Hà Giang, nghệ nhân Khmer ở biên giới Tây Nam tỉnh An Giang, nghệ nhân Cơ-tu của vùng núi miền Trung Quảng Nam và Đà Nẵng… sẽ trình diễn kỹ thuật dệt, nhuộm truyền thống cho công chúng thưởng lãm.

Đây là lần thứ 5 Festival được tổ chức tại làng lụa Hội An nhằm tôn vinh văn hóa nghề ươm tơ dệt lụa truyền thống, kết nối giao lưu để mở đầu ra cho thị trường tơ lụa Việt, từng bước đưa các đơn vị sản xuất tơ lụa đến với các tổ chức và thị trường quốc tế. Đồng thời cố gắng tạo cầu nối, sân chơi để đưa lụa Việt Nam ra thế giới và thị trường nội địa thông qua các hoạt động tôn vinh văn hóa tơ lụa truyền thống, xây dựng trung tâm thương mại phân phối tơ lụa của cả nước, đầu tư giống tơ tằm, phục hồi lại các làng nghề truyền thống ở Quảng Nam.

Trải nghiệm ươm tơ dệt lụa 

Điểm nhấn quan trọng của Festival lần thứ 5 là giới thiệu và xúc tiến đầu tư các dự án trên không gian văn hóa “Dòng sông lụa Quảng Nam” nằm trên trục nối hai di sản văn hóa Hội An và Mỹ Sơn. Không gian này đi qua những làng lụa truyền thống của xứ Quảng như Hội An, Mã Châu, vùng trồng dâu nuôi tằm Gò Nổi bên sông Thu Bồn, nhà máy ươm tơ Giao Thủy, những khu du lịch phát triển trên nền tảng không gian văn hóa dâu tằm. “Dòng sông lụa Quảng Nam” bao gồm rất nhiều dự án đang kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư lớn với kỳ vọng khôi phục làng nghề Mã Châu Duy Xuyên, trồng dâu nuôi tằm ven sông Thu Bồn, Gò Nổi, phục hồi và thành lập Bảo tàng Nhà máy ươm tơ Giao Thủy, triển khai sản xuất tơ tằm, đầu tư du lịch đưa du khách đến nghỉ dưỡng và tham quan không gian văn hóa dâu tằm, đem lại một bản sắc mới cho kinh tế du lịch Quảng Nam.

Ý tưởng “Dòng sông lụa Quảng Nam” đã đem lại một sinh khí mới, nhìn nhận mới cho kinh tế du lịch Quảng Nam. Qua đó một lần nữa khẳng định thổ cẩm Việt Nam muốn giữ được và phát triển cần dựa vào du lịch, tạo ra không gian văn hóa thổ cẩm ở các vùng núi, các khu du lịch để thu hút du khách, kết nối các nhà thiết kế đến hợp tác với đồng bào miền núi. Chẳng hạn như tại tỉnh Quảng Nam có các làng du lịch ở Nam Giang, Tây Giang; tại TP Đà Nẵng có khu du lịch Suối Hoa, tại tỉnh Hà Giang có bản du lịch Lùng Tám, tại tỉnh Ninh Thuận có làng dệt thổ cẩm Chăm… Nếu kết nối với tour tham quan du lịch, đầu ra của thổ cẩm hiện nay rất khả quan.

Nghệ nhân ở các làng nghề truyền thống trình diễn tại Festival 

Hội thảo khoa học với chủ đề “Ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất dâu tằm, tơ lụa và Văn hóa tơ lụa trong đời sống hiện đại” được tổ chức nhân dịp này với mục tiêu cùng trao đổi, chia sẻ các nghiên cứu nhằm thúc đẩy hiện đại hóa ngành sản xuất tơ lụa theo kịp thế giới. Trong đó tập trung vào mục tiêu đổi mới công nghệ cho ngành sản xuất tơ tằm, kết nối hợp tác giữa các đô thị lớn có ngành tơ lụa phát triển.

Bên cạnh mục tiêu tôn vinh, khơi dậy sự phát triển của nghề tơ lụa truyền thống Việt Nam, những ý kiến trao đổi tại các hội thảo, tọa đàm, gặp gỡ giữa các đối tác, nghệ nhân tại Festival lần thứ 5 - năm 2019 sẽ góp phần nhìn lại toàn cảnh sự phát triển của nghề tơ lụa Việt Nam tại các thủ phủ tơ lụa TP.HCM, Lâm Đồng, Hà Nội, Hà Nam Ninh, Quảng Nam..., so sánh với sự hiện đại của ngành sản xuất tơ lụa thế giới ở các trung tâm sản xuất lớn như Hàng Châu (Trung Quốc), Kyoto (Nhật bản), Lyon (Pháp), Como (Italia) để tìm ra con đường hợp tác và phát triển.

Sau chương trình khai mạc, lễ dâng hương Bà Chúa Tàm Tang tại Làng lụa Hội An sẽ có các cuộc gặp gỡ các đối tác sản xuất, nghệ nhân làng nghề, các nhà thiết kế trong nước và quốc tế để cùng giao lưu, trao đổi kinh nghiệm với các quốc gia có truyền thống về lụa tơ tằm. Festival cũng tổ chức khu trưng bày những sản phẩm lụa và thổ cẩm Việt Nam; thường xuyên trình diễn quy trình ươm tơ dệt lụa, thổ cẩm truyền thống của các làng nghề như: Đũi Nam Cao (Thái Bình); thổ cẩm của đồng bào Cơtu (Quảng Nam, Đà Nẵng); đồng bào Chăm (Ninh Thuận), Khmer (An Giang), H’mông (Hà Giang), Nha Xá (Hà Nam)…

Khánh Chi, baovanhoa.vn