Tin tức

Dấu tích núi lửa, giá trị địa chất vô giá trên đất Tây Nguyên

04:43 - 09/07/2019
Không thể cạnh tranh với nắng gió và bãi biển, khí hậu mát mẻ trên cao với các tỉnh khác về tiềm năng du lịch tự nhiên, nhưng Gia Lai lại sở hữu riêng một cao nguyên bazan rộng lớn với dấu tích nhiều núi lửa. Bước vào cuối Hạ sang Thu là mùa du lịch cao nguyên, khi mà loài hoa dại đặc trưng của thổ nhưỡng đất đỏ là hoa dã quỳ vàng rực trên các triền núi lửa, Gia Lai cũng bắt đầu mùa lễ hội.

Núi lửa Chư Đăng Ya. Ảnh: TTH 

Cao nguyên Pleiku cao khoảng trên 800m, khum hình mai rùa và phủ rộng bởi lớp đất mặt bazan tơi xốp màu mỡ. Đặc biệt là các vùng lưu vực dòng nham thạch núi lửa ngàn năm cũ bây giờ tạo nên các đô thị trù phú và phát triển. Thành phố Pleiku, vốn là một khu vực dân cư ở trong lòng lưu vực nham thạch núi Chư H,Drông mở rộng ra.

Điều thú vị là những ngọn núi lửa đã tắt vẫn còn nguyên hình dáng đó, trở thành một biểu tượng của thành phố. Mỗi mùa hoa dã quỳ đến, người Gia Lai lại mở lễ hội hoa dã quỳ để thu hút khách du lịch. Trải qua 2 kì lễ hội hoa đã qua, sự hấp dẫn của miền cao nguyên chưa khi nào “mất nhiệt”. 

Núi Chư H,Drông thường gọi là núi Hàm Rồng, là một miệng dương núi lửa đã tắt hàng triệu năm trước, nghiêng xuống thành phố Pleiku. Vào mùa hoa dã quỳ trên núi, sắc vàng cả ngàn cánh hoa xuôi theo nắng vàng dịu của cao nguyên. Xung quanh sườn núi Chư H,Drông hiện trồng nhiều cây công nghiệp quen thuộc của Tây Nguyên và là thắng cảnh gắn liền với thành phố Pleiku. Về phía Bắc của thành phố là hồ T,nưng cũng là một miệng núi lửa, nhưng là miệng âm trũng xuống khỏi mặt đất. Đây là hồ trữ nước sinh hoạt cho cả Pleiku, thường gọi là Biển Hồ, được ví như đôi mắt Pleiku với hàng thông xanh rợp như hàng mi là khu rừng sinh thái điều hòa cho phố núi.

Cặp núi lửa âm dương Hàm Rồng - Biển Hồ không những là cảnh quan du lịch, còn có giá trị địa chất mà khách du lịch ít biết đến. Về phía địa phương, Gia Lai không phải là mảnh đất du lịch mũi nhọn và trên thực tế, địa phương này chưa khai thác hết tiềm năng thế mạnh của mình. Trong đó, nét đặc sắc về giá trị địa chất và cuộc sống sinh động của cộng đồng các dân tộc thiểu số cư trú trên địa bàn vẫn còn là những ẩn số. 

Cách Pleiku hơn 30km về phía huyện Chư Păh của tỉnh Gia Lai, có một ngọn núi lửa đã tắt được cộng đồng các nhà địa chất học đánh giá là một trong số 10 ngọn núi lửa ấn tượng nhất thế giới. Đó là núi Chư Đăng Ya. 2 năm gần đây, tại làng Ia Gri, xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Păh, lễ hội hoa dã quỳ diễn ra nhiều hoạt động như leo núi, đêm hội cồng chiêng, thưởng thức đặc sản ẩm thực địa phương với các món ăn nhiều mùi vị núi rừng là cơm nướng, gà nướng, rượu ghè. 

Vào mùa lễ hội, một con đường được mở ra lên đỉnh cao nhất của Chư Đăng Ya, vòng qua miệng núi hình trôn bát, sau đó đi xuống trong thảm hoa dã quỳ vàng rực. Đây là một “tour du lịch” đi bộ dã ngoại được du khách nước ngoài rất ưa chuộng. Cảm giác phấn khích khi đi trong lòng núi lửa, trên một miệng vực tựa như sân đấu trung cổ La Mã, bằng trũng ở giữa và các vách núi xung quanh vuốt lên dựng đứng. Điều thú vị là ngọn núi lửa này dù đã tắt hàng triệu năm, nhưng sự sống trên ngọn núi chưa bao giờ tắt. Nhịp sống vẫn tiếp diễn trong nó. 

Dân địa phương gọi Chư Đăng Ya nôm na là củ gừng dại, vì hình dáng khù khoằm như củ gừng của nó. Và cũng là vì họ vẫn trồng cây lương thực hàng mùa trên đỉnh núi. Xung quanh miệng núi chỉ có chỗ đường dẫn từ lòng núi ra nơi dòng nham thạch triệu năm cũ đổ xuống là thấp hơn so với xung quanh. Đây cũng đồng thời là đường đi vào miệng núi lửa. Còn lại từng diện tích đất nhỏ nhất trên núi đều được dân địa phương chia nhau canh tác. Mùa xanh nhất của Chư Đăng Ya được bao phủ bởi cây dong giềng, những mùa khác là mì, đậu phộng, đậu quả và những loại cây có thể chịu hạn tốt.

Mùa khô, trên núi không có nước tưới cộng với nắng nung bỏng rát khiến nhiệt độ trong lòng núi luôn cao hơn bên ngoài từ 1 đến 3oC. Tuy nhiên, cây trồng ở trên này lại cho thu hoạch năng suất hơn bên dưới. Hàng triệu năm đã qua mà dấu vết của bụi tro than núi lửa vẫn cho mùa màng bội thu. Chỗ dòng nham thạch chảy xuống dưới hiện nay là cánh đồng của xã Chư Đăng Ya tiếp giáp với Biển Hồ - miệng âm núi lửa. Một dấu tích nữa về địa hình cõng trên lưng hệ thống núi lửa và sự sụt lún địa hào của cao nguyên Pleiku. 

Vào mùa khô, đất bazan ở Chư Đăng Ya rực lên màu đỏ gạch cua, ấn tượng hơn bất cứ cảnh quan địa chất nào trên thế giới. Ngôi làng dưới chân núi lửa trước đây chỉ có người Jrai sinh sống, hiện đã có thêm nhiều dân tộc khác, đặc biệt là những gia đình làm nông nghiệp cư trú. Công cuộc xây dựng nông thôn mới cũng mang lại cho ngôi làng sự khang trang, đường làng được bê tông hóa lên tận đường lên núi lửa. Ngay sát chân núi phía tụ lại khu dân cư đông đúc là dấu tích của một ngôi nhà thờ cũ đã bị bỏ hoang vì cũ nát.

Ngôi nhà thờ gần 200 năm cho thấy cộng đồng dân cư trù phú có bản sắc văn hóa, có tôn giáo đã sinh sống ở đây từ rất lâu đời. Chính vì thế, lễ hội hoa dã quỳ tưởng chừng như chỉ là một hoạt động văn hóa bề nổi dành cho dân du lịch, nhưng trên thực tế đã phục dựng lại chất đời sống và bản sắc văn hóa đã phai nhạt nhiều thập kỉ qua dưới chân núi. Nguyên nhân khách quan cũng là do sự xâm lấn của cuộc du canh du cư, các vùng dân cư có cuộc biến động lớn về đất canh tác dẫn tới mai một về văn hóa rất đáng tiếc. 

Cho đến nay, cuộc sống trù phú bên các ngọn núi lửa khổng lồ vẫn là một nét hấp dẫn của Tây Nguyên.  

Trương Thúy Hằng/Báo Biên phòng

Tin tức liên quan

Gia Lai khai hội 'Tuần lễ hoa dã quỳ - núi lửa Chư Đang Ya năm 2022'
Gia Lai khai hội 'Tuần lễ hoa dã quỳ - núi lửa Chư Đang Ya năm 2022'

15/11/2022

Lễ hội diễn ra từ ngày 11 - 17/11 đưa du khách thả hồn vào thiên nhiên tươi đẹp và khám phá những nét văn hoá...

Gia Lai: Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô
Gia Lai: Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô

08/11/2022

Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô lần thứ 3 và Liên hoan văn hoá cồng chiêng huyện Ia Grai, tỉnh Gia...

Núi Chúa và Kon Hà Nừng trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới
Núi Chúa và Kon Hà Nừng trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới

16/09/2021

Núi Chúa thuộc tỉnh Ninh Thuận và Kon Hà Nừng của tỉnh Gia Lai đã được chính thức ghi danh trong dịp này,...

Pleiku phấn đấu đón trên 2,5 triệu lượt du khách vào năm 2030
Pleiku phấn đấu đón trên 2,5 triệu lượt du khách vào năm 2030

19/08/2021

Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Pleiku vừa ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU về phát triển du lịch trở thành ngành...

Bão số 9 càn quét gây nhiều thiệt hại trên phố núi Gia Lai
Bão số 9 càn quét gây nhiều thiệt hại trên phố núi Gia Lai

28/10/2020

Do ảnh hưởng của cơn bão số 9, tại tỉnh Gia Lai mưa lớn và gió mạnh trong nhiều giờ đã khiến 1 người dân ở...

Mưa làm tan hoang công trình thuỷ lợi Pleikeo ở Gia Lai
Mưa làm tan hoang công trình thuỷ lợi Pleikeo ở Gia Lai

20/10/2020

Sau 1 tuần mưa liên tục, mương dẫn của công trình Thuỷ lợi Pleikeo (xã Ayun, huyện Chư Sê, Gia Lai) mới hoàn...

Gia Lai: Bị xử phạt 5 triệu đồng vì đăng facebook sai sự thật về dịch Covid-19
Gia Lai: Bị xử phạt 5 triệu đồng vì đăng facebook sai sự thật về dịch Covid-19

30/07/2020

Chiều 30/7, Thanh tra Sở Thông tin Truyền thông Gia Lai ra quyết định xử phạt hành chính đối với bà P.T.M.V...

Đội K52  Gia Lai: Những người âm thầm đi tìm đồng đội
Đội K52 Gia Lai: Những người âm thầm đi tìm đồng đội

24/07/2020

Gần 20 năm qua, Đội K52 thuộc Bộ CHQS tỉnh Gia Lai (Quân khu 5) đã quy tập, hồi hương hơn 1.400 hài cốt liệt...

Phát hiện xã thứ 4 ở Gia Lai có ca bệnh bạch hầu
Phát hiện xã thứ 4 ở Gia Lai có ca bệnh bạch hầu

16/07/2020

Tại tỉnh Gia Lai, vừa có thêm 1 xã phát hiện trường hợp dương tính với bệnh bạch hầu, nâng số xã có ca dương...

Gia Lai: Cách ly 1 làng để dập dịch bạch hầu
Gia Lai: Cách ly 1 làng để dập dịch bạch hầu

06/07/2020

Để phòng dịch bạch hầu lây lan, UBND huyện Đăk Đoa (Gia Lai) đã có quyết định cho toàn bộ học sinh các cấp...

Nhảy xuống hồ cứu cháu nhỏ 2 tuổi, 2 học sinh Gia Lai tử vong
Nhảy xuống hồ cứu cháu nhỏ 2 tuổi, 2 học sinh Gia Lai tử vong

02/07/2020

Hai học sinh ở xã Ayun, huyện Mang Yang, Gia Lai bị đuối nước thương tâm vào chiều 1/7 vì nhảy xuống hồ cứu...

Đã tìm thấy người trốn cách ly ở Gia Lai
Đã tìm thấy người trốn cách ly ở Gia Lai

23/03/2020

Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 các tỉnh Gia Lai và Quảng Trị đã phối hợp và tìm thấy nam thanh niên...

Tỉnh thành Gia Lai

Gia Lai
Gia Lai là tỉnh có diện tích lớn thứ 2 ở Việt Nam, nằm ở phía bắc khu vực Tây Nguyên.

Điểm đến Gia Lai Xem thêm

Biển Hồ
Biển Hồ Gia Lai hút hồn du khách bằng vẻ đẹp trữ tình, lãng mạn.
Nhà máy thủy điện Yaly
Có một hệ thống công trình hiện đại và nguy nga, vừa lộ thiên vừa ẩn mình trong lòng Tây Nguyên, đó là thủy điện Yaly.
Chùa Minh Thành
Có lối kiến trúc độc đáo, chùa Minh Thành tại phố Núi - Gia Lai khiến du khách mơ màng như lạc vào những ngôi đền thờ tại Nhật...
Thảm dã quỳ trên núi lửa
Viên ngọc ẩn mình giữa Tây Nguyên - núi lửa Chư Đăng Ya - đang là điểm đến cuốn hút du khách tại Gia Lai với những thảm hoa dã...
Thăm Bảo tàng Gia Lai
Bảo tàng Gia Lai là một công trình kiến trúc văn hóa lớn, nơi hội tụ các di sản văn hóa, lịch sử, là điểm đến để học tập, nghiên...
Pleiku xao xuyến tâm hồn
Pleiku như nàng thơ của thiên nhiên hoang sơ và đầy mộng mị, để rồi nghe gió ngàn vẫy gọi, nghe tiếng cồng chiêng vang vọng khắp...
Nhà thờ có kiến trúc nhà rông duy nhất ở Gia Lai
Lớn gấp 5 lần so với một nhà rông thông thường, nhà thờ Pleichuet được xây dựng vào năm 2005.
Ayun Hạ: Hồ trên núi
Với diện tích mặt nước lên đến 37 km2 được bao bọc bởi những dãy núi trập trùng, Hồ Ayun Hạ từ lâu đã là điểm đến không thể bỏ...
Chạm chân đến ngôi làng Ba Na “đẹp nhất Tây Nguyên”
Ngủ quên giữa sự tĩnh mịch của đại ngàn, những ngôi nhà sàn cổ hơn 50 năm tuổi của làng Kon Sơ Lăl cũ (Chư Păh, Gia Lai) từ lâu...

Ẩm thực Gia Lai Xem thêm

Cơm tô phố núi chinh phục du khách check-in, một quán bán 300 suất mỗi ngày
Trình bày dân dã song vị ngon và lạ miệng nên cơm tô phố núi không chỉ được lòng người địa phương mà còn hấp dẫn thực khách các...
Đậm đà bánh xèo tôm Biển Hồ
Từ lâu bánh xèo đã trở thành món ăn dân dã mang tính đặc trưng của vùng miền quê Việt. Bánh xèo không chỉ được nhiều người trong...
Ghé Pleiku thưởng thức cháo lòng bánh hỏi
Dù 2 ngày trước đó đã ăn gần hết các món đặc sản ở Gia Lai lẫn Kon Tum nhưng buổi sáng hôm cuối trước khi ra sân bay, chúng tôi...
Phở khô Gia Lai: Nức danh món ăn phố núi
Chúng tôi đã có dịp đi khá nhiều nơi, thưởng thức khá nhiều món ăn ở nhiều vùng miền khác nhau trên dải đất hình chữ S, tuy...
Độc đáo bánh khoai mì ở Mơ Hra
Giữa những món ăn mang đậm bản sắc của người Bahnar ở Làng du lịch cộng đồng Mơ Hra (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia...
Bò một nắng - Đặc sản của vùng chảo lửa Tây Nguyên
Bò một nắng đậm đà hương vị núi rừng là món đặc sản của huyện Krông Pa (Gia Lai), đã có thương hiệu từ rất lâu và là một trong...
Phở hai tô, bò một nắng chấm muối kiến vàng hút khách ở phố núi Pleiku
Pleiku (Gia Lai) hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, khí trời trong lành và đặc biệt là nền ẩm thực phong phú, độc đáo rất...
Món ăn nổi tiếng, gây thương nhớ ở phố núi Pleiku
Chiếc bánh xèo đến tay thực khách lúc nào cũng nóng hổi, giòn rụm hay bát bún mắm thối với nước lèo mùi nồng nồng của mắm nguyên...
Đến Tây Nguyên, chớ quên thưởng thức đặc sản bò một nắng Krông Pa
Huyện Krông Pa có đàn bò lớn nhất tỉnh Gia Lai với khoảng 70.000 con. Lợi thế đó kèm khí hậu nắng nóng, giúp Krông Pa trở thành...

Trải nghiệm Gia Lai Xem thêm

Cà phê 'phủ tuyết' trắng xóa, tỏa hương thơm ngát trên cao nguyên
Dịp đầu xuân, những bông hoa cà phê ở Gia Lai bung nở trắng xóa, tạo nên một khung cảnh đẹp lãng mạn. Du khách khi đi qua đều...
Khám phá thác Rơ Tu nằm ẩn sâu trong rừng xanh Gia Lai
Thác nước Rơ tu nằm ẩn mình sau cánh rừng thuộc làng Pờ Yầu (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, Gia Lai). Thác nước cũng là nguồn sống...
Gia Lai: Dã quỳ nhuộm vàng miệng núi lửa Chư Đăng Ya
Cứ vào tháng 11 hàng năm, hoa dã quỳ bắt đầu bung nở trên các sườn đồi, khe suối ở Tây Nguyên. Tại Gia Lai, du khách có thể ngắm...
Gia Lai: Rực rỡ sắc màu lễ hội trên cao nguyên
Những ngày này, người dân địa phương và du khách đến với Gia Lai đều được đắm chìm trong không khí lễ hội đặc sắc và những phong...
Dạo chơi trên con đường lãng mạn nhất Gia Lai
Phía bên kia Hồ T'Nưng của thành phố Pleiku, con đường thông xã Nghĩa Hưng được coi là con đường đẹp nhất phố núi Gia Lai ngày...
Mê hoặc mùa hoa dã quỳ núi lửa Chư Đăng Ya
Nằm sừng sững giữa những cánh đồng rộng lớn của làng Ia Gri, núi lửa Chư Đăng Ya mùa này đang được phủ kín màu vàng rực của hàng...
Dạo chơi trên đồi cỏ hồng ở Gia Lai
Bước vào mùa đông, khi những đồi cỏ chuyển sang sắc hồng rực rỡ, là thời điểm người dân lại nô nức tìm đến xã Glar, ngoại ô thành...
Ngỡ ngàng trước cảnh đẹp trên núi lửa Chư Đăng Ya
Chư Đăng Ya như viên ngọc bích lộ thiên giữa cao nguyên lộng gió, nơi đó thiên nhiên và con người hòa quyện thành một.
Bình nguyên dưới chân núi Chư Đăng Ya
Mùa khô Tây Nguyên đang đến thật gần. Trên sườn núi Chư Đăng Ya (thuộc địa phận huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), những bông dã quỳ...

Tin tức Gia Lai Xem thêm

Gia Lai khai hội 'Tuần lễ hoa dã quỳ - núi lửa Chư Đang Ya năm 2022'
Lễ hội diễn ra từ ngày 11 - 17/11 đưa du khách thả hồn vào thiên nhiên tươi đẹp và khám phá những nét văn hoá truyền thống đặc...
Gia Lai: Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô
Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô lần thứ 3 và Liên hoan văn hoá cồng chiêng huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai năm 2022 đang...
Núi Chúa và Kon Hà Nừng trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới
Núi Chúa thuộc tỉnh Ninh Thuận và Kon Hà Nừng của tỉnh Gia Lai đã được chính thức ghi danh trong dịp này, nâng số lượng các khu...
Pleiku phấn đấu đón trên 2,5 triệu lượt du khách vào năm 2030
Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Pleiku vừa ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của...
Bão số 9 càn quét gây nhiều thiệt hại trên phố núi Gia Lai
Do ảnh hưởng của cơn bão số 9, tại tỉnh Gia Lai mưa lớn và gió mạnh trong nhiều giờ đã khiến 1 người dân ở thành phố Pleiku tử...
Mưa làm tan hoang công trình thuỷ lợi Pleikeo ở Gia Lai
Sau 1 tuần mưa liên tục, mương dẫn của công trình Thuỷ lợi Pleikeo (xã Ayun, huyện Chư Sê, Gia Lai) mới hoàn thành đã bị vỡ và...
Gia Lai: Bị xử phạt 5 triệu đồng vì đăng facebook sai sự thật về dịch Covid-19
Chiều 30/7, Thanh tra Sở Thông tin Truyền thông Gia Lai ra quyết định xử phạt hành chính đối với bà P.T.M.V (SN 1983, trú tại...
Đội K52  Gia Lai: Những người âm thầm đi tìm đồng đội
Gần 20 năm qua, Đội K52 thuộc Bộ CHQS tỉnh Gia Lai (Quân khu 5) đã quy tập, hồi hương hơn 1.400 hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện...
Phát hiện xã thứ 4 ở Gia Lai có ca bệnh bạch hầu
Tại tỉnh Gia Lai, vừa có thêm 1 xã phát hiện trường hợp dương tính với bệnh bạch hầu, nâng số xã có ca dương tính tại tỉnh lên 4...