Điểm đến

Chạm chân đến ngôi làng Ba Na “đẹp nhất Tây Nguyên”

15:17 - 20/06/2019
Ngủ quên giữa sự tĩnh mịch của đại ngàn, những ngôi nhà sàn cổ hơn 50 năm tuổi của làng Kon Sơ Lăl cũ (Chư Păh, Gia Lai) từ lâu đã vắng nhịp chày giã gạo và tiếng cười của trẻ nhỏ, chỉ còn hình bóng của vài bậc lão niên ở lại để giữ lấy hồn cốt của ngôi làngBa Na từng được mệnh danh là “báu vật kiến trúc Tây Nguyên”.

Ngôi làng Bahnar (Ba Na) cổ thuộc vùng sâu của xã Hà Tây, huyện Chư Păh, cách trung tâm TP. Pleiku hơn 50km về hướng Đông Bắc.

Một nóc nhà sàn đặc trưng cho kiểu kiến trúc Bahnar truyền thống. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Để dân làng Kon Sơ Lăl thuận tiện đi lại và đáp ứng nhu cầu đời sống, 17 năm trước, chính quyền đã vận động hơn 400 người dân chuyển đến khu tái định cư gần trung tâm xã, cách làng cũ khoảng 3km. Vì đã quen với nếp sống hòa hợp với thiên nhiên từ ngàn đời nên nhiều người già đã quyết định ở lại “giữ làng”. Cũng chính điều này đã giúp cho làng Kon Sơ Lăl cổ giữ được nét nguyên sơ, tách biệt với nhịp sống hiện đại và cơn lốc “bê tông hóa” đang ăn mòn kiến trúc truyền thống Tây Nguyên.

Tuổi cao, đi lại khó khăn, người đàn ông này kiếm sống mỗi ngày bằng việc đan gùi thủ công. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Làng Kon Sơ Lăl cổ nằm khá xa trung tâm và không có điện. Tại đây chỉ còn 5, 6 gia đình sinh sống, chủ yếu là người già. Họ sinh sống bằng việc trồng trọt, chăn nuôi gia súc và đan lát thủ công để kiếm thêm thu nhập.

Con đường đất đỏ tắt ngang qua Kon Sơ Lăl. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Kon Sơ Lăl cổ vốn được mệnh danh là “báu vật kiến trúc Tây Nguyên” bởi hơn 50 mái nhà sàn và ngôi nhà rông nằm giữa làng vẫn giữ được gần như nguyên bản kiểu kiến trúc truyền thống của người Ba Na xưa. Mỗi ngôi nhà được làm thủ công tỉ mỉ và tinh xảo từ gỗ quí như hương, trắc cùng mây, nứa, tre, le, mái lợp tranh, tường trát bằng đất sét trộn rơm…

Thấy được giá trị của “báu vật Tây Nguyên”, nhiều người đã tìm đến để hỏi mua những ngôi nhà này để lấy gỗ quý. Vài mái nhà đã được bán đi với giá vài trăm triệu đồng/nhà. Tuy nhiên, vẫn có nhiều chủ nhân vì muốn giữ hồn cốt cội nguồn ông cha đã dựng làng từ xưa nên nhiều ngôi nhà sàn vẫn còn nguyên bản dù quanh năm “cửa đóng, then cài”.

Dấu tích còn lại sau khi "báu vật Tây Nguyên" bị sét đánh và thiêu rụi. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Năm 2015, mái nhà rông – “trái tim” của Kon Sơ Lăl bị sét đánh và bốc cháy dữ dội. Ngọn lửa lớn nhanh chóng bén sang 12 mái nhà sàn kề cận và phút chốc tất cả hóa thành đống tro hồng. Nay, ở trung tâm của làng Kon Sơ Lăl cổ vẫn còn dựng lại hai cột gỗ lớn đã cháy xém giữa trời như sự tưởng nhớ về một thời lửa đỏ vẫn bập bùng mỗi đêm để nuôi dưỡng văn hóa Ba Na giữa đại ngàn Trường Sơn.

Nhà Rông Kon Sơ Lăl (mới) - công trình kiến trúc bề thế, gắn liền với huyền thoại của những "kiến trúc sư" không biết chữ. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Mái nhà rông trong tâm thức người Tây Nguyên luôn được coi là linh hồn, là biểu tượng của quyền uy và khát vọng của mỗi buôn làng. Hai năm sau khi ngôi nhà rông cũ bị thiêu rụi, dân làng đã họp bàn và dựng lên mái nhà rông mới, bề thế. Tính đến thời điểm hiện tại, nhà rông Kon Sơ Lăl (mới) được xem là nhà ngôi nhà rông lớn nhất khu vực Tây Nguyên.

Dù mang vẻ đẹp nguyên sơ và yên bình nhưng ngôi làng Ba Na cổ này chưa được nhiều người ghé tới. Người dân nơi đây khá hiền lành. Khi gặp người lạ ghé thăm, những cô gái Ba Na thân hình nhỏ bé với đôi mắt trong chỉ dám e ngại nở nụ cười, khoe hàm răng trắng như ngà.

Kon Sơ Lăl trầm mặc và ngủ quên giữa "vòng xoáy" của đời sống hiện đại. Ảnh: Chu Thế Dũng 

Kon Sơ Lăl nay đã thưa vắng bóng người nhưng dấu tích quần cư xưa vẫn còn ẩn hiện bên những nóc nhà sàn luôn hướng chụm về nhau như “gà quây quần bên mẹ”, nhiều loại cây ăn trái quen thuộc như me, vú sữa, nhãn, ổi, xoài… đã hóa cổ thụ. Ghé làng Kon Sơ Lăl vào đầu xuân, nhiều loại hoa dại bung cánh dọc khắp hai bên đường và đong đưa trong nét thanh bình của một ngôi làng Ba Na cổ không biết khi nào sẽ rơi vào trong quên lãng.

Phạm Ly, laodong.vn

Tỉnh thành Gia Lai

Gia Lai
Gia Lai là tỉnh có diện tích lớn thứ 2 ở Việt Nam, nằm ở phía bắc khu vực Tây Nguyên.

Điểm đến Gia Lai Xem thêm

Biển Hồ
Biển Hồ Gia Lai hút hồn du khách bằng vẻ đẹp trữ tình, lãng mạn.
Nhà máy thủy điện Yaly
Có một hệ thống công trình hiện đại và nguy nga, vừa lộ thiên vừa ẩn mình trong lòng Tây Nguyên, đó là thủy điện Yaly.
Chùa Minh Thành
Có lối kiến trúc độc đáo, chùa Minh Thành tại phố Núi - Gia Lai khiến du khách mơ màng như lạc vào những ngôi đền thờ tại Nhật...
Thảm dã quỳ trên núi lửa
Viên ngọc ẩn mình giữa Tây Nguyên - núi lửa Chư Đăng Ya - đang là điểm đến cuốn hút du khách tại Gia Lai với những thảm hoa dã...
Thăm Bảo tàng Gia Lai
Bảo tàng Gia Lai là một công trình kiến trúc văn hóa lớn, nơi hội tụ các di sản văn hóa, lịch sử, là điểm đến để học tập, nghiên...
Pleiku xao xuyến tâm hồn
Pleiku như nàng thơ của thiên nhiên hoang sơ và đầy mộng mị, để rồi nghe gió ngàn vẫy gọi, nghe tiếng cồng chiêng vang vọng khắp...
Nhà thờ có kiến trúc nhà rông duy nhất ở Gia Lai
Lớn gấp 5 lần so với một nhà rông thông thường, nhà thờ Pleichuet được xây dựng vào năm 2005.
Ayun Hạ: Hồ trên núi
Với diện tích mặt nước lên đến 37 km2 được bao bọc bởi những dãy núi trập trùng, Hồ Ayun Hạ từ lâu đã là điểm đến không thể bỏ...
Chùa Minh Thành – Điểm du lịch tâm linh đẹp hút hồn du khách giữa Tây Nguyên
Không chỉ có quy mô lớn, chùa Minh Thành ở TP Pleiku, tỉnh Gia Lai còn được coi là ngôi chùa có kiến trúc ấn tượng nhất vùng Tây...

Cẩm nang du lịch Gia Lai Xem thêm

Gia Lai tưởng không có gì chơi mà cũng mê mẩn ngẩn ngơ chẳng nỡ về
Tây Nguyên luôn có sức hấp dẫn mãnh liệt đối với những trái tim yêu thích du lịch, thích sống ảo, thích khám phá. Một trong những...

Ẩm thực Gia Lai Xem thêm

Cơm tô phố núi chinh phục du khách check-in, một quán bán 300 suất mỗi ngày
Trình bày dân dã song vị ngon và lạ miệng nên cơm tô phố núi không chỉ được lòng người địa phương mà còn hấp dẫn thực khách các...
Đậm đà bánh xèo tôm Biển Hồ
Từ lâu bánh xèo đã trở thành món ăn dân dã mang tính đặc trưng của vùng miền quê Việt. Bánh xèo không chỉ được nhiều người trong...
Ghé Pleiku thưởng thức cháo lòng bánh hỏi
Dù 2 ngày trước đó đã ăn gần hết các món đặc sản ở Gia Lai lẫn Kon Tum nhưng buổi sáng hôm cuối trước khi ra sân bay, chúng tôi...
Phở khô Gia Lai: Nức danh món ăn phố núi
Chúng tôi đã có dịp đi khá nhiều nơi, thưởng thức khá nhiều món ăn ở nhiều vùng miền khác nhau trên dải đất hình chữ S, tuy...
Độc đáo bánh khoai mì ở Mơ Hra
Giữa những món ăn mang đậm bản sắc của người Bahnar ở Làng du lịch cộng đồng Mơ Hra (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia...
Bò một nắng - Đặc sản của vùng chảo lửa Tây Nguyên
Bò một nắng đậm đà hương vị núi rừng là món đặc sản của huyện Krông Pa (Gia Lai), đã có thương hiệu từ rất lâu và là một trong...
Phở hai tô, bò một nắng chấm muối kiến vàng hút khách ở phố núi Pleiku
Pleiku (Gia Lai) hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, khí trời trong lành và đặc biệt là nền ẩm thực phong phú, độc đáo rất...
Món ăn nổi tiếng, gây thương nhớ ở phố núi Pleiku
Chiếc bánh xèo đến tay thực khách lúc nào cũng nóng hổi, giòn rụm hay bát bún mắm thối với nước lèo mùi nồng nồng của mắm nguyên...
Đến Tây Nguyên, chớ quên thưởng thức đặc sản bò một nắng Krông Pa
Huyện Krông Pa có đàn bò lớn nhất tỉnh Gia Lai với khoảng 70.000 con. Lợi thế đó kèm khí hậu nắng nóng, giúp Krông Pa trở thành...

Văn hóa Gia Lai Xem thêm

Gia Lai: Miệt mài bảo tồn không gian văn hoá cồng chiêng
Trong nhiều năm trở lại đây, ngành văn hoá và đồng bào dân tộc thiểu số các tỉnh Tây Nguyên đã có nhiều giải pháp để bảo tồn...
Giữ hồn tượng gỗ dân gian trên mảnh đất Tây Nguyên đại ngàn
Để thổi hồn vào những bức tượng gỗ, các nghệ nhân thường là những người lớn tuổi, hiểu thấu văn hóa dân tộc, với nhiều năm kinh...
 Gia Lai bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Cồng chiêng
Gia Lai bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Cồng chiêng; Lâm Đồng tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhân Ngày Quốc tế...
Nhiều du khách thích thú tham quan lễ hội cà phê tại Gia Lai
Lễ hội cà phê Việt Nam lần thứ 3 được diễn ra tại Gia Lai trong 3 ngày từ ngày 8 - 12/12 đã thu hút đông đảo người dân, doanh...
“Vũ điệu cồng chiêng” nơi cao nguyên
Chiều 3/12, nằm trong khuôn khổ hoạt động kỷ niệm 90 năm thành lập đô thị Pleiku, UBND TP Pleiku, Gia Lai tổ chức Lễ hội đường...
Phục dựng lễ cúng bến nước của đồng bào J'rai
Ngày 30/10, Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San phối hợp với Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) và đồng...
Gia Lai: Sinh hoạt hè gắn với bảo tồn văn hóa cồng chiêng, dân ca
Bên cạnh các hoạt động vui chơi, văn nghệ cùng các trò chơi dân gian được gắn kết tạo sân chơi bổ ích cho trẻ em trong dịp hè tại...
Đồng bào Ba Na tổ chức Lễ Tơ Mon
Lễ Tơ Mon do đồng bào Ba Na (xã Tơ Tung, huyện K'Bang, tỉnh Gia Lai) thực hiện, nằm trong hoạt động tháng 5 "Hát về Người" tại...
Phát hiện khảo cổ tại An Khê gây chấn động giới nghiên cứu lịch sử loài người
Ngày 30/3, tại thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai đã diễn ra Hội thảo khoa học quốc tế "Kỹ nghệ Đá cũ An Khê trong bối cảnh các kỹ nghệ...

Trải nghiệm Gia Lai Xem thêm

Cà phê 'phủ tuyết' trắng xóa, tỏa hương thơm ngát trên cao nguyên
Dịp đầu xuân, những bông hoa cà phê ở Gia Lai bung nở trắng xóa, tạo nên một khung cảnh đẹp lãng mạn. Du khách khi đi qua đều...
Khám phá thác Rơ Tu nằm ẩn sâu trong rừng xanh Gia Lai
Thác nước Rơ tu nằm ẩn mình sau cánh rừng thuộc làng Pờ Yầu (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, Gia Lai). Thác nước cũng là nguồn sống...
Gia Lai: Dã quỳ nhuộm vàng miệng núi lửa Chư Đăng Ya
Cứ vào tháng 11 hàng năm, hoa dã quỳ bắt đầu bung nở trên các sườn đồi, khe suối ở Tây Nguyên. Tại Gia Lai, du khách có thể ngắm...
Gia Lai: Rực rỡ sắc màu lễ hội trên cao nguyên
Những ngày này, người dân địa phương và du khách đến với Gia Lai đều được đắm chìm trong không khí lễ hội đặc sắc và những phong...
Dạo chơi trên con đường lãng mạn nhất Gia Lai
Phía bên kia Hồ T'Nưng của thành phố Pleiku, con đường thông xã Nghĩa Hưng được coi là con đường đẹp nhất phố núi Gia Lai ngày...
Mê hoặc mùa hoa dã quỳ núi lửa Chư Đăng Ya
Nằm sừng sững giữa những cánh đồng rộng lớn của làng Ia Gri, núi lửa Chư Đăng Ya mùa này đang được phủ kín màu vàng rực của hàng...
Dạo chơi trên đồi cỏ hồng ở Gia Lai
Bước vào mùa đông, khi những đồi cỏ chuyển sang sắc hồng rực rỡ, là thời điểm người dân lại nô nức tìm đến xã Glar, ngoại ô thành...
Ngỡ ngàng trước cảnh đẹp trên núi lửa Chư Đăng Ya
Chư Đăng Ya như viên ngọc bích lộ thiên giữa cao nguyên lộng gió, nơi đó thiên nhiên và con người hòa quyện thành một.
Bình nguyên dưới chân núi Chư Đăng Ya
Mùa khô Tây Nguyên đang đến thật gần. Trên sườn núi Chư Đăng Ya (thuộc địa phận huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), những bông dã quỳ...

Tin tức Gia Lai Xem thêm

Gia Lai khai hội 'Tuần lễ hoa dã quỳ - núi lửa Chư Đang Ya năm 2022'
Lễ hội diễn ra từ ngày 11 - 17/11 đưa du khách thả hồn vào thiên nhiên tươi đẹp và khám phá những nét văn hoá truyền thống đặc...
Gia Lai: Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô
Lễ hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô lần thứ 3 và Liên hoan văn hoá cồng chiêng huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai năm 2022 đang...
Núi Chúa và Kon Hà Nừng trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới
Núi Chúa thuộc tỉnh Ninh Thuận và Kon Hà Nừng của tỉnh Gia Lai đã được chính thức ghi danh trong dịp này, nâng số lượng các khu...
Pleiku phấn đấu đón trên 2,5 triệu lượt du khách vào năm 2030
Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Pleiku vừa ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của...
Bão số 9 càn quét gây nhiều thiệt hại trên phố núi Gia Lai
Do ảnh hưởng của cơn bão số 9, tại tỉnh Gia Lai mưa lớn và gió mạnh trong nhiều giờ đã khiến 1 người dân ở thành phố Pleiku tử...
Mưa làm tan hoang công trình thuỷ lợi Pleikeo ở Gia Lai
Sau 1 tuần mưa liên tục, mương dẫn của công trình Thuỷ lợi Pleikeo (xã Ayun, huyện Chư Sê, Gia Lai) mới hoàn thành đã bị vỡ và...
Gia Lai: Bị xử phạt 5 triệu đồng vì đăng facebook sai sự thật về dịch Covid-19
Chiều 30/7, Thanh tra Sở Thông tin Truyền thông Gia Lai ra quyết định xử phạt hành chính đối với bà P.T.M.V (SN 1983, trú tại...
Đội K52  Gia Lai: Những người âm thầm đi tìm đồng đội
Gần 20 năm qua, Đội K52 thuộc Bộ CHQS tỉnh Gia Lai (Quân khu 5) đã quy tập, hồi hương hơn 1.400 hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện...
Phát hiện xã thứ 4 ở Gia Lai có ca bệnh bạch hầu
Tại tỉnh Gia Lai, vừa có thêm 1 xã phát hiện trường hợp dương tính với bệnh bạch hầu, nâng số xã có ca dương tính tại tỉnh lên 4...