Khu du lịch sinh thái Núi Ngăm thuộc địa phận xã Minh Tân, huyện Vụ Bản, nằm dưới chân núi Ngăm có rừng thông xanh ngút ngàn, bên dòng sông Sắt thơ mộng với tổng diện tích khoảng 15 ha. Khu du lịch cách trung tâm thành phố Nam Định chưa đầy 12 km, với đường giao thông thuận tiện, là một điểm đến lý tưởng cho du khách tham quan, nghỉ ngơi, tổ chức các chương trình sự kiện và các hoạt động vui chơi giải trí hấp dẫn.

Phát huy ưu thế về cảnh quan, khu du lịch đã và đang phát triển nhiều loại hình dịch vụ: nghỉ dưỡng, tổ chức sự kiện, trang trại giáo dục trải nghiệm, hệ thống bể bơi, ẩm thực nhà sàn, vui chơi giải trí, cà phê sinh thái. Khu du lịch có hệ thống 4 khu nhà nghỉ với tổng số 25 phòng nghỉ sang trọng, tiện nghi cùng hệ thống nhà sàn có thể phục vụ số lượng khách nghỉ lên tới gần 500 người. 

Bên cạnh việc cung cấp dịch vụ tổ chức sự kiện trong nhà, tổ chức sự kiện ngoài trời được du khách yêu thích bởi không gian thoáng đãng, khung cảnh đẹp, sức chứa lớn và không giới hạn tính sáng tạo trong trang trí bối cảnh. Du khách có thể lựa chọn dịch vụ câu cá, chèo thuyền, cà phê sinh thái, hay sử dụng những tiện ích của khu bể bơi ngoài trời. 

Ngoài ra, du khách không thể quên những trải nghiệm thú vị tại khu công viên sinh thái hay hòa mình vào không gian ấm áp của khu vực chợ quê và thưởng thức những món ăn dân dã độc đáo. 

Không chỉ có tiềm năng về du lịch sinh thái, nơi đây còn là một điểm du lịch tâm linh của du khách gần xa. Trên núi Ngăm có thờ thần Tản Viên, Cao Sơn và Quý Minh. Dưới chân núi có đền thờ Xuân Hoa công chúa - con gái vua Lê Thế Tông. Ngoài ra, nơi đây còn có đền Quan Lớn và Miếu Sơn Thần. Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố tự nhiên, sông nước hữu tình và yếu tố tâm linh đã tạo nên một điểm đến hấp dẫn khách du lịch.

Đáng chú ý nhất tại khu du lịch là trang trại giáo dục trải nghiệm Núi Ngăm Xanh. Đây là mô hình giáo dục trải nghiệm đầu tiên tại tỉnh Nam Định, là sự kết hợp hài hòa giữa du lịch và giáo dục, một điểm đến lý tưởng cho các em học sinh vui chơi, giải trí. Khu trang trại với nhiều hạng mục công trình như: hội trường đa năng, nhà ăn, nhà nghỉ, khu học tập trải nghiệm, khu trò chơi, bể bơi…đáp ứng nhu cầu vui chơi, học tập của học sinh. 

Nội dung chương trình giáo dục trải nghiệm thường được đúc kết từ kinh nghiệm của các trung tâm giáo dục có uy tín cùng các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực giáo dục. Sau hơn 2 năm hoạt động, trang trại giáo dục trải nghiệm Núi Ngăm Xanh đã đón hàng chục nghìn lượt học sinh Nam Định và các tỉnh lân cận tham gia. 

Loại hình du lịch giáo dục trải nghiệm đang được phát huy khá hiệu quả, từng bước đáp ứng nhu cầu của hoạt động giáo dục trải nghiệm tại địa phương và các tỉnh trong khu vực. Hiện nay trang trại có 3 chương trình chính với những mục tiêu và phương pháp thực hiện khác nhau nhưng đều nhằm phát triển năng lực thực tiễn và phát huy tiềm năng sáng tạo của mỗi cá nhân.

Đầu tiên, nhắc đến trang trại giáo dục trải nghiệm Núi Ngăm Xanh, du khách không thể bỏ qua chương trình trải nghiệm bổ trợ kiến thức rất hấp dẫn nơi đây. Xuất phát từ nhận thức khi tham gia hoạt động trải nghiệm, học sinh sẽ được tự làm những công việc cụ thể, phát huy tính chủ động sáng tạo của bản thân, trang trại đã xây dựng chương trình hoạt động trên nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm bao gồm 5 khu vực trải nghiệm với các nội dung khác nhau: 

Khu trải nghiệm nông nghiệp gồm các hoạt động: trồng cây, cấy lúa, bắt vịt, úp nơm, bắt cá, thăm khu chăn nuôi, thăm vườn thực vật, vườn cây thuốc...Khu trải nghiệm nghề truyền thống và trò chơi dân gian: làm gốm, làm hoa giả, làm tranh gỗ, đan lát mây tre…Khu trải nghiệm hướng nghiệp: tập làm bác sĩ, cảnh sát giao thông, làm đầu bếp nhí, họa sĩ nhí, làm lính cứu hỏa…Khu trải nghiệm một số trò chơi chơi mang tính trí tuệ: khu tên lửa nước, trải nghiệm mê cung huyền bí, giải mật thư…Khu hoạt động sân khấu: các hoạt động team building, kỹ năng sinh hoạt cộng đồng, các hình thức sân khấu hóa…Hoạt động giáo dục trải nghiệm tại khu du lịch đã làm tốt vai trò giúp các em học sinh rút ngắn khoảng cách từ kiến thức trên sách vở đến thực tiễn cuộc sống.

Bên cạnh chương trình trải nghiệm bổ trợ kiến thức, trang trại đã xây dựng chương trình giáo dục kỹ năng sống theo yêu cầu của mỗi bậc học. Kỹ năng sống là khả năng đưa ra những ứng xử và hành vi tích cực giúp cá nhân thích nghi hiệu quả với nhu cầu và thách thức của cuộc sống. 

Đối với bậc học mầm non chương trình tập trung vào một số kỹ năng cơ bản như: Kỹ năng tự chăm sóc bản thân, kỹ năng bảo vệ bản thân. Chương trình giáo dục kỹ năng sống dành cho học sinh tiểu học thêm phần: kỹ năng tự tin, giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, thực hành kể chuyện, kỹ năng quản lý cảm xúc, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng sơ cấp cứu.

Đối với bậc học trung học cơ sở các kỹ năng được nâng cao đặc biệt chú trọng yêu cầu thực hành: nhóm kỹ năng tự nhận thức bản thân tự bảo vệ và chăm sóc bản thân, kỹ năng giao tiếp, ứng xử, kỹ năng quản lý cảm xúc, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng hợp tác và chia sẻ.

Chương trình tổ chức các hoạt động theo chủ đề là một trong 3 chương trình chính của trang trại hướng tới mục tiêu giáo dục tổng hợp cho học sinh cả về kiến thức, kỹ năng. Các chương trình được yêu thích như: lễ hội bánh chưng, lễ hội bánh dân gian, lễ hội trăng rằm, chương trình “Theo bước chân người chiến sỹ”, chương trình “Kỳ tích Bạch Đằng giang”. 

Qua các hoạt động theo chủ đề, các em sẽ được tìm hiểu kiến thức về lịch sử, văn hóa, được rèn luyện rất nhiều kỹ năng khác nhau như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng xử lý tình huống…phát huy tối đa tính tích cực, chủ động của người học, nâng cao năng lực nhận thức, năng lực giải quyết vấn đề.

Với phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”, mục tiêu mà khu du lịch hướng tới là xây dựng khu giáo dục trải nghiệm sáng tạo theo định hướng chương trình của ngành giáo dục cho các em học sinh phổ thông. Đến với khu du lịch, học sinh không chỉ được tham quan, tìm hiểu về tự nhiên sinh thái, văn hóa lịch sử mà còn có cơ hội hóa thân thành những người nông dân chăm chỉ để chăm sóc cây trồng vật nuôi hay đóng vai là người đầu bếp tài ba thực hiện những món ăn hấp dẫn. 

Không chỉ vậy, những trò chơi thú vị như úp nơm bắt cá, tên lửa nước hay các hoạt động sân khấu vui nhộn cùng rất nhiều hoạt động khác hứa hẹn sẽ đem lại cho các em những giây phút hạnh phúc với những kỉ niệm khó quên. 

Điểm đặc biệt của chương trình giáo dục trải nghiệm tại khu du lịch sinh thái Núi Ngăm là sự linh hoạt trong quá trình tổ chức, chương trình có thể được tổ chức tại trang trại Núi Ngăm Xanh hay tại các trường hoặc một địa điểm thích hợp theo nhu cầu của khách hàng.

Mỗi năm, khu du lịch sinh thái Núi Ngăm đón hàng trăm nghìn lượt khách tới tham quan, nghỉ dưỡng, trải nghiệm. Khách hàng tới từ các tỉnh: Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Hà Nam, đặc biệt hiện đang mở rộng tại thị trường Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương…. 

Trong đó, hoạt động giáo dục trải nghiệm đã làm gia tăng đáng kể lượng du khách thăm quan. Khu du lịch sinh thái Núi Ngăm là đơn vị tiên phong của tỉnh Nam Định phát triển loại hình giáo dục trải nghiệm và đã bước đầu định vị thương hiệu trên thị trường Nam Định và các tỉnh lân cận.

Để có được những thành công như vậy là nhờ sự tâm huyết cùng với nỗ lực đổi mới, sáng tạo, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ của tập thể cán bộ, nhân viên trong khu du lịch. Trong thời gian qua, khu du lịch sinh thái Núi Ngăm đặc biệt chú ý đến công tác tuyển dụng, đào tạo đội ngũ nhân viên. 

Hầu hết các nhân viên đều có tuổi đời khá trẻ, tâm huyết, nhiệt tình với công việc. Khu du lịch tuyển dụng nhân viên cố định, nhân viên bán thời gian và cộng tác viên được đào tạo chuyên nghiệp và có kinh nghiệm làm việc trong các lĩnh vực dịch vụ nhà hàng, khách sạn, tổ chức sự kiện…Đặc biệt, nhân viên giáo dục trải nghiệm đều tốt nghiệp chuyên ngành sư phạm, có kinh nghiệm và kỹ năng giải quyết các vấn đề liên quan đến hoạt động giáo dục trải nghiệm.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần thu hút du khách đến với khu du lịch là sự đầu tư, đổi mới cơ sở vật chất kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu của du khách. Trong những năm gần đây, khu du lịch đã đầu tư hàng tỉ đồng vào các hạng mục cảnh quan, nhà hàng, khu nghỉ dưỡng, khu trải nghiệm giáo dục, khu bể bơi, khu thung lũng, khu vui chơi tự do. 

Hiện tại diện tích toàn khu là gần 20ha, dự kiến năm 2019, khu du lịch sẽ tiếp tục mở rộng về phía Tây thêm hơn 8ha. Trong đó đặc biệt chú trọng hoàn thiện khu vực dành cho hệ thống các hoạt động giáo dục trải nghiệm chuyên biệt. Trong thời gian tới, khu du lịch hướng tới mục tiêu kết hợp với ngành giáo dục để xây dựng một trung tâm giáo dục ngoài nhà trường cho học sinh trong và ngoài tỉnh.

Hoạt động du lịch gắn với giáo dục trải nghiệm tại khu du lịch núi Ngăm chắc chắn sẽ mang đến niềm vui tuổi thơ, những trải nghiệm tự nhiên quý báu, bồi dưỡng thêm kiến thức về thiên nhiên, rèn luyện kỹ năng sống, trau dồi tình yêu thương bằng các hoạt động vui chơi gần gũi nhưng mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc...Tất cả tạo nên một điểm đến vui tươi, an lành chào đón du khách tới khám phá và trải nghiệm.

Lan Hương, theo Sở VHTTDL Nam Định