Còn về cách ăn, phổ biến nhất là phết mỡ hành lên bánh hỏi và ăn với thịt quay, đặc biệt là trong các dịp cưới hỏi, lễ cúng hay giỗ chạp. Nếu là ngày rằm, người miền Trung còn biến tấu bằng cách dùng bánh hỏi chay ăn với hẹ.

Bánh hỏi thịt quay là cách ăn phổ biến nhất, không chỉ của người Nam mà còn cả ở miền Trung

"Phong Điền chợ nổi trên sông
Bồng bềnh mặt nước, chợ đông sớm chiều"

1. Địa danh Phong Điền vốn nổi tiếng với câu ca dao trên. Nhưng dường như chưa nhiều người biết còn một đặc sản làm cho Phong Điền nổi tiếng nữa, đó là bánh hỏi. Những ai từng ăn qua bánh hỏi Phong Điền chắc hẳn sẽ nhớ mãi mùi vị thanh nhẹ của nó, một đặc sản miệt vườn đất Cần Thơ.

Bánh hỏi là món ăn phổ biến ở khắp các tỉnh miền Nam và miền Trung. Và dường như vùng nào cũng tự hào xem đây là món ăn đặc sản của quê hương mình. Còn về cách ăn, phổ biến nhất là phết mỡ hành lên bánh hỏi và ăn với thịt quay, đặc biệt là trong các dịp cưới hỏi, lễ cúng hay giỗ chạp. Nếu là ngày rằm, người miền Trung còn biến tấu bằng cách dùng bánh hỏi chay ăn với hẹ. Thế nhưng, người ta vẫn có thể nhận ra bánh hỏi Phong Điền bởi những “chất” riêng của nó.

Bánh hỏi Phong Điền còn được gọi là bánh hỏi Kim Tiền, hoặc dân dã hơn là bánh hỏi mặt võng (do lúc ra khỏi khuôn thì bánh có hình dạng giống võng lưới). Người sành ăn ở Cần Thơ có thể gọi điện thoại đặt hàng chủ cơ sở làm trước rồi chuyển lên, nhưng phải trên 5kg trở lên mới đáng công chuyển. Còn tự nhiên thấy thèm bánh hỏi, thực khách có thể tự tìm đến cơ sở để tận mắt chứng kiến chủ nhà chế biến và thưởng thức tại chỗ.

Nhà vườn Út Dzách là một trong 15 mô hình làm du lịch sinh thái kết hợp tại huyện Phong Điền 

2. Cách trung tâm thành phố Cần Thơ chừng 15 cây số, làng bánh hỏi Phong Điền giản dị nằm nép mình dưới nhiều tán cây ăn quả cùng những con sông chia ngang sẻ dọc, muốn đến tận nơi phải mất tới hai lần sang đò ngang.

Huyện Phong Điền sẵn có nghề bánh hỏi lâu đời, nay một số cơ sở lại mở thêm dịch vụ du lịch sinh thái để du khách có cơ hội tận hưởng cảm giác điền giã khó quên, điển hình nhất có thể kể đến nhà vườn sinh thái Út Dzách.

Theo như lời ông Út Dzách, gia đình ông có thâm niên làm bánh cũng được hơn 50 năm, thất bại nhiều lần mới phát hiện được loại bột ngon, làm ra những mẻ bánh đạt mức “tuyệt đỉnh cung phu” như bây giờ. Ngày nay, bánh hỏi của gia đình ông được làm từ bột gạo lọc Sa Đéc, cũng là loại bột dùng làm bánh bò, có ưu điểm giúp cho bánh trong, dai và khi ăn vào sẽ thấy vị chua rất thanh.

Bột gạo lọc Sa Đéc giúp cho bánh có độ dai và trong nên tạo hình cũng đẹp mắt

3. Để ra được một mẻ bánh, ông Út Dzách cho biết trước hết phải khuấy trùng bột (làm cho bột chín một nửa) rồi đưa vào cối xay cho nhuyễn. Bột nửa chín nửa sống đã xay nhuyễn được nện vào khuôn hình trụ, phía trên có một thân cây dài do người khỏe tay làm đòn bẩy để ép bánh. Thợ bắt bánh dùng lá chuối tươi cắt hình chữ nhật để hứng sẵn ở dưới khuôn, khi bột được ép xuống thì dùng tay di chuyển để tạo hình mặt lưới sao cho đẹp mắt.

Khi tạo hình hết một lượt, chỉ cần đem bánh đó hấp trên bếp 5 phút, chừng nào cầm đũa rê bánh thấy không bị gãy và sợi bánh trong nghĩa là bánh đã chín. Tiếp theo là công đoạn gỡ bánh ra khỏi lá chuối, cứ 4 miếng xếp thành một xấp.

Tiếng “ngon” đồn xa, vào dịp Thanh Minh vừa rồi, lò bánh hỏi của ông nhận làm cả trăm ký bánh do người trong vùng đặt hàng. Vợ chồng ông Út Dzách đến nay truyền nghề lại cho anh con trai tên Trần Thiện Cảnh, vốn là một giáo viên nghỉ hưu sớm và một người con gái đang sinh sống ở thị trấn Rạch Gòi (Hậu Giang) để nối tiếp nghề gia truyền.

Cùng xem thêm các công đoạn làm bánh hỏi lò Út Dzách:

Hai thế hệ cùng làm bánh hỏi theo phương thức thủ công

Để tạo được bánh hỏi hình mặt võng phải hứng lá chuối dưới khuôn đổ bánh hình trụ và kết hợp thao tác tay khéo léo

Thực khách nếu muốn có thể tự tay làm cho mình một miếng bánh hỏi để thử tay nghề

Sau khi đổ khuôn xong, bánh hỏi được xếp trên kệ chờ hấp chín

Thường Xuân/ thanhnien.vn